HEDİYE EROĞLU

Bu yıl 14’üncüsü 6-11 Kasım 2022 tarihlerinde Mersin’in ev sahipliğinde ilk kez Türkiye’de gerçekleştirilecek Uluslararası Turunçgil Kongresi’nin tanıtım toplantısı yapıldı.

Yaklaşık 60 ülkeden 2 bin 500’e yakın katılımcının beklendiği kongre, bir hafta boyunca turunçgile ilişkin binin üzerinde sunumun yanı sıra teknik geziler ile tüm dünyadan danışman, üretici ve bilim insanını bir araya getirecek.

6-11 Kasım 2022 günleri arasında Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenecek kongre, açılış kokteyli ile başlayacak. Ardından genetikten biyoteknolojiye, ıslah çeşitlerinden anaçlar konusundaki son gelişmelere kadar birçok konuda son gelişmeler aktarılacak. Kültürel uygulamalar, stres koşulları, hasat, hasat sonrası işlemler, depolama ve pazara sunma, virüsler, fungal hastalıklar ve mücadele, zararlılar ve kontrolü, sulama, bitki besleme, turunçgil ticareti ve dünya pazarlama trendleri de ele alınacak ana başlıklar arasında yer alacak. Ardından özel sektör temsilcileri ve üreticilerin katılımıyla yeni turunçgil çeşitlerinin geliştirilmesi, ekonomik olarak zararlı kontrolü, hastalıklar, kalıntısız turunçgil yetiştirilmesi ve pazara sunulması, ıslah, genetik çalışmaları, küresel ısınmanın turuçgile etkileri ve gastronomi başlıklarında workshoplar düzenlenip sunumlar yapılacak.

Kongre çerçevesinde Mersin ve Adana’da saha ziyaretleri ve paketleme tesisleri de ziyaret edilerek bir taraftan Mersin tarımı uluslararası heyetlere daha yakından tanıtılırken diğer taraftan kentin turistik yerlerinin görülüp tanınmasına fırsat sunulacak.

Mersin’in ardından 2024 yılında Kore’nin Jeju City kentinde düzenlenecek kongrenin 2028 yılında hangi ülkede organize edileceği ise yine Mersin’de belirlenecek.

Kongrenin ardından başlayacak Mersin Narenciye Festivali ile organizasyonun halkın da katılımıyla coşkuyla tamamlanması hedefleniyor.

YMS ihracatının yüzde 50’si turunçgilden

Bir otelde yapılan lansman toplantısına Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan, Ulusal Turunçgil Konseyi Başkanı Kemal Kaçmaz, MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan, Kongre Koordinatörü Prof. Dr. Okan Özkaya, Kongre Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bilge Yılmaz, Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) Temsilcisi Mehmet Karagöz katıldı.

Hazırlık çalışmaları ve faaliyetler ile ilgili bir sunum yapan Başkan Kaçmaz, Akdeniz havzasında Adana ve Mersin’in turunçgilin önemli bir üretim ve ihracat merkezi olduğuna dikkat çekerek, “Bu yıl da burada dünyanın en prestijli etkinliklerinden olan 14. Uluslar arası Turunçgil Kongresi ilimizde gerçekleştirilecek.

Son iki yılda yaşadığımız covid 19 sürecinde bizlerde tüm dünyada olduğu gibi tarımın ne kadar önemli, stratejik bir sektör olduğunu bir kez daha anladık. Biz de Ulusal Turunçgil Konseyi olarak sektörün tüm paydaşları ile birlikte covid öncesi ve sonrası sektörün gelişmesi için tüm gayreti gösterdik. Şuanda turunçgil sektörü olarak tüm yaş meyve sebze ihracatı içerisinde yüzde 50’lik pay almanın onurunu ve gururunu yaşıyoruz.

“Gururluyuz sevinçliyiz”

Artan üretim ve ihracatımız ile dünyada artık küresel bir oyuncu haline geldik. Bu kongrelerin yapılması için dünyada bazı parametrelere bakılıyor. Örneğin Türkiye portakal üretiminde 13, ihracatta ise 7’inci sırada. Limon üretiminde 6’ıncı ihracatında ise 3’üncü sıradayız. Mandalina üretiminde 3 ve ihracatında 2’inci, yine greyfurt üretiminde dünyada 8. sıradayız ve ihracatında 2. sıradayız. Geldiğimiz bu noktada Turunçgil Kongresi’nin 14’üncüsünün ilimizde yapılacak olması, bu tablonun somut bir ifadesidir. Bundan dolayı gururluyuz sevinçliyiz.

Bu kongre ilk kez 1968 yılında organize edildi. Ve her 4 yılda bir dünyanın değişik yerlerinde düzenlenmeye devam etti. Bizde bu kongreye Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Sektör Kurulunda aldığımız karar ile 2012’de İspanya’da talip olduk. Ve Türkiye aslında 2020’de yapacağı bu kongreyi pandemi nedeniyle iki kez ertelemek durumunda kaldı. İnşallah 6-11 Kasım’da bu kongreyi ilimizde gerçekleştirmiş olacağız” diye konuştu.

Mersin’in kongresine Çukurova Üniversitesi damgası

Kongre yönetim kurulunda Çukurova üniversitesinden Bilge Yılmaz’ın bilim kurulu olarak görev aldığını yine aynı üniversiteden Okan Özkaya’nın koordinatör başkan olarak görev aldığını anımsatan Kemal Kaçmaz, ayrıca Çukurova Üniversitesi koordinasyonunda sektörün önde gelen çok değerli hocalarından bir Bilim Kurulu oluşturulduğunu aktardı. 

Bilim Kurulu’nun ilk olarak kongre takvimini oluşturduğunu söyleyen Kaçmaz, “Yapılacak tüm işler bu takvime göre belirlendi. Daha sonra kongre logosu oluşturuldu. Hayatın döngüsünden esinlenerek kongre logomuzu belirledik. Kongre ile tüm dünyadaki çalışmaları masaya yatırarak, neler olup bittiğini göreceğiz. Bu anlamda sektörü tüm dünyada nasıl yeniden yapılandırabileceğimize dair tema belirledik. Bu temanın belirlenmesinde Bilim Kurulumuzun çok büyük katkıları oldu.

Dünya gezilerek tanıtım yapıldı

Diğer taraftan he bölgeni hem Mersin’in adını tüm dünyaya duyurmak adına turunçgil temalı ir bisiklet turu organize ettik. Yine ülke olarak Dünya Turunçgil Kurulunun başkanlığını yürüttüğümüz için Güney Kore’ye davet edildik. Bizden sonra da Güney Kore bu kongreye ev sahipliği yapacak.

Çalışmalarımız kapsamında kalıcı olması ve yaygınlaşması amacıyla bir kongre hatıra pulu basımı gerçekleştirdik. Ve ‘turunçgil halattır’ adı altında ‘biz de varız’ temasıyla bir ortaokulda resim yarışması düzenledik. Diğer taraftan bu süreçte tüm dünyada yapılan kongrelerde, fuarlarda bölgemizin ve kongrenin tanıtımını gerçekleştirdik.

Yenişehir Atatürk Kültür Merkezinde düzenleyeceğimiz kongre öncesi de tesisin altyapısının güçlendirilmesine katkı verdik” diye konuştu.

Kongrenin açılış kokteyli ile start alacağını açıklayan Başkan Kaçmaz, 9 kasım’da teknik ve turistik turların yapılacağını ve paketleme tesislerinin gezileceğini, 11 Kasım itibariyle de kapanış seremonisi ile kongrenin sona ereceğini aktardı. “Ayrıca kongrede sunulan bildiriler kitap haline getirilip, tüm dünyadaki katılımcılara gönderilecek. Kongreye destek veren kurum ve kuruluşlara teşekkür ediyoruz” dedi.

“Sektör için faydalı sonuçlar çıkacağına inanıyorum”

Toplantıda konuşan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan ise tarımın kent ekonomisi için önemine dikkat çekerek odanın tarımın gelişimi adına yürüttüğü çalışmaları özetledi. Düzenlenecek kongre ile turunçgil sektörüne yönelik önemli sonuçlar ortaya çıkacağına inandığını kaydeden Kızıltan, “Kentimizdeki turunçgil üretimi ağırlıklı olarak sofralık. Bu kongrede umuyorum ki katmadeğer sağlayacak, turunçgilin farklı konularda değerlendirilebileceği sonuçlar da çıkacaktır. Emeği geçenlere bir kez daha teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.

“190 ülkede narenciye üretimi yapılıyor”

Toplantıda konuşan Vali Pehlivan da, turunçgilde tarladan sofraya kadar uzanan sürece böylesi kongrelerin önemli katkılar sunacağına inandığını söyleyerek, “Turunçgil malumunuz narenciye olarak da ifade edebiliriz. Portakal, mandalina, limon, greyfurt gibi meyvelerden oluşuyor ve içerdiği C vitamini, bol miktarda mineral ve lif sayesinde insan sağlığı açısından da ziyadesiyle önemli bir ürün. Tüketimi de dünya genelinde çok yaygın. Öyle ki 190 ülkede narenciye üretimi yapılıyor. Elimizdeki son verilere göre dünya genelinde 140 milyon tonun üzerinde narenciye üretiliyor. Bunun yaklaşık 5,5 milyon tonu da Türkiye’mizde üretiliyor. Sahip olduğumuz bu üretim hacmiyle dünyada 8, Avrupa’da da 2. durumdayız. Türkiye’deki üretime veya Türkiye içindeki paya baktığımızda da Mersin ilimizin gerçekten çok büyük bir oranda üretim payına sahip olduğunu görüyoruz. Türkiye’de yaklaşık 1,5 milyon ton civarında limon üretimi var. Bunun yüzde 55’i, 850 ton civarında limon üretimi ilimizde yapılıyor. Gene portakal, greyfurt, mandalina gibi ürünlerde de ya ikinci ya üçüncü sıradayız" diye konuştu.

"İlimize yakışan bir etkinlik, kongre olacaktır"

Bu kongrenin Mersin’de yapılıyor olmasının üretim rekoltesi ve kapasitesiyle büyük bir ilgisi olduğunu vurgulayan Pehlivan, "Bu kongre bu kadar çok üretim yapılan ve sektör haline gelen çiftçisiyle, paketleme pazarlamacısıyla, ihracatçısıyla bir bütün olarak bir sektör haline gelen ilimize ziyadesiyle yakışan bir etkinlik, bir kongre oldu, olacak. Tabi 4 yılda bir yapılıyor. 2028 yılında yapılacak kongrenin yeri de burada belli olacak. Bilim adamları, bilim insanlarının tabii katılımı söz konusudur. Genel olarak ifade etmek gerekirse 500’e yakın bildirinin bu vesilesiyle paylaşılacağı beklentisi ve tespiti var. Tabii bu çok önemli. Çünkü bu kongreler malumunuz sektöre katkı sağlamak için yapılıyor. Sektörün bilimsel yaklaşımlarla, ortaya konan çalışmalarla, daha da profesyonel yapıya kavuşturulması sağlık şartlarından tutun, üretim şartlarından tutun, pazarlama şartlarına, pazara ulaşma sürecine ve en etkin, en sağlıklı bir şekilde pazara ulaşma şartlarına süreçlerine kadar bu çalışmalar teorik bazda da ortaya konuluyor. Bu paydaşlarıyla ulaştırmak suretiyle tarladan sofraya kadar uzanan sürecin daha da verimli, etkin hale getirilmesine de büyük önemli katkılar sunuyor. Bu kongremize Tarım ve Orman Bakanlığımız destek verdi" şeklinde konuştu.

Kongrenin ardından Narenciye Festivalini yapacaklarını hatırlatan Pehlivan, "Dolayısıyla bunu da hep birlikte planladık. Bir faaliyet diğer faaliyeti de aslında desteklemiş olacak. Bilimsel çalışmalar, uluslararası bir kongre ve devamında da gene halkımızın katılımıyla, geniş katılımlı bir festivalle güzel bir final yapılacağına inanıyoruz ve bunun planlamasını da hep birlikte yaptık. Bu kongrede ve festivalde emeğe geçen herkese teşekkür ediyorum. Bütün halkımızı bu etkinliklere bekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Daha sonra ise Bilim Kurulu üyeleri ise teknik detayları aktardı. Ayrıca toplantı sonunda Vali Pehlivan’a günün anısına bastırılan hatıra pulu takdim edildi.