Haber merkezi

Mersin Eðitim-Ýþ Sendikasý Köy Enstitüleri'nin kuruluþunun 81. yýldönümünü kutladý. Mersin Eðitim-Ýþ Sendikasý Yönetim Kurulu Baþkaný Nesime ASLAN “17 Nisan 1940 yýlýnda, dönemin Milli Eðitim Bakaný Hasan Ali Yücel ve Ýsmail Hakký Tonguç’un önderliðinde kurulan, Cumhuriyet'in aydýnlanma devrimlerinin en önemli hamlelerinden biri olan Köy Enstitüleri'nin kuruluþunun 81. yýldönümünü kutluyoruz” dedi.

“ASIL AMAÇ, KÖY ÝNSANININ BÝLÝNÇLENDÝRÝLMESÝ VE CANLANDIRILMASIYDI”

Mersin Eðitim-Ýþ Sendikasý Yönetim Kurulu Adýna açýklama yapan Þube Baþkaný Nesime Aslan, “Köy Enstitüleri hareketinin temel ideolojisi; yüzyýllarca ihmale uðramýþ köy insanýna, kendi yazgýsýný deðiþtirecek bilinç ve beceriyi kazandýrmaktý. Eðitim bunun bir aracý idi. Asýl amaç, köy insanýnýn bilinçlendirilmesi ve canlandýrýlmasýydý. Çünkü okur-yazar olmayan bir toplum ile Atatürk Cumhuriyetinin hedefi olan çaðdaþ uygarlýða ulaþýlamazdý. Köy Enstitüleri’nin kurulduðu dönemde Türkiye, eðitim düzeyi düþük, sanayisi cýlýz, nüfusunun yüzde 80’i köyde yaþayan bir ülkeydi. Bu yýllarda ülkede okuryazarlýk düzeyi yüzde 25 civarýndaydý. Ýþte Köy Enstitüleri ile bu eksiklik giderilmeye çalýþýlmýþtýr. Nüfusu 18 milyona yaklaþan Türkiye’de 1939-40 ders yýlýnda ortaokul öðrencilerinin sayýsýnda ve lise öðrencilerinin sayýsýnda önceki yýllara kýyasla büyük bir artýþ göstermiþtir.

2. Dünya Savaþý’nýn sýnýra dayandýðý koþullarda, devlet bütçesinin ve genç iþgücünün olasý savaþa odaklandýðý bir ortamda kurulan enstitülerin parasal kaynaðý, sadece Devlet bütçesinden ayrýlan payla deðil, buralarda yaþayan özverili öðretmen, yönetici, iþçi ve öðrencilerin emeði ile yaratýldý. Bu özveri sayesinde enstitülerde 1937-1946 yýllarý arasýnda 723 bina yapýldý, on binlerce dönüm çorak ya da bataklýk arazi iþlenerek buralardan bol ürün elde edildi.

Öðrenciler; öðreniyor, öðrendiklerini uyguluyor ve üretiyordu. Bu dönemde köy çocuklarý eðitildikten sonra köylerine tarýmda, sanatta, zanaatta ve saðlýk alanlarýnda öðretmen olarak geri gönderildi.

“EN ÜCRA KÖYÜ DAHÝ BÝLÝMÝN MEÞALESÝYLE AYDINLATTI”

Baþöðretmen Mustafa Kemal Atatürk'ün "kimsesizlerin kimsesi" olarak kurduðu Cumhuriyet, bu projeyle o güne dek kimsesiz býrakýlan en ücra köyü dahi bilimin meþalesiyle aydýnlattý. Bu önemli atýlým tarýmýn, kýsmi sanayi giriþimlerinin yükselmesine fayda etmekle kalmamýþ, aþiret, aða, tarikat üçgeninde sömürülen, kandýrýlan köylüyü, kandýrýlamayacak bilinçli yurttaþlara dönüþtürmüþtür.

Ancak bu yüksek dinamizm ve Cumhuriyetçi kadronun kazandýrdýðý ivme gerici ve tutucu egemen güçlerden tepkiler almaya baþlamýþtý. Ülkenin toplumsallaþma sürecini kolaylaþtýrmak için gerçekleþtirilen Köy Enstitüleri giriþimi, kazandýðý onca olumlu sonuca karþýn dinsel deðerlerin çöküþüne neden olduðu gerekçesi ve komünizm geliyor korkutmalarýyla tamamlanamadý. Önce bilinçli olarak içi boþaltýlan ve yozlaþtýrýlan Köy Enstitüleri kapatýlarak Anadolu’nun en önemli aydýnlanma projesi ortadan kaldýrýldý.

Bugün öðretmen yetiþtirmeden baþlayarak eðitim sisteminin yaþadýðý pek çok sorunun kaynaðýnda Köy Enstitüleri’nin kapatýlmasý yatmaktadýr. Köy Enstitüleri’nin kapatýlmasý ülkemizdeki aydýnlanma sürecinin durdurulmasý ve demokratik iþleyiþin sekteye uðratýlmasý anlamýna gelmiþ, genel anlamda da demokrasimizin derin bir yara almasý sonucunu doðurmuþtur. Enstitülerin kapatýlmasý Türkiye’nin aydýnlanma tarihinde gericiliðin zaferi olarak yerini almýþtýr.

Ne yazýk ki, o gerici anlayýþýn uzantýlarý bugün de iþbaþýndadýrlar. AKP iktidarý döneminde uygulanan politikalarla eðitimin niteliði düþürülmüþ, çaðdaþ, bilimsel, akýlcý, laik eðitim sistemine büyük bir darbe vurulmuþtur.

Bugün Köy Enstitüsü ruhunu yeniden yakalamak ancak çaðdaþ, üretken ve demokratik eðitim yöntemini ulusal eðitim sistemimizin her aþamasýna uygulayarak; eleþtiren, sorgulayan çaðdaþ bireyler yetiþtirmekle olur. Üretken ve yaratýcýlýðýn desteklendiði eðitim anlayýþý bugün yaþadýðýmýz eðitim sorunlarýnýn da çözümü olarak görülmelidir. Ýþte o zaman Atatürk’ün ve cumhuriyetin öðretmenlerden istediði ‘Fikri hür, vicdaný hür, irfaný hür’ nesilleri yetiþtirebiliriz.

81. Kuruluþ Yýldönümünde Köy Enstitüleri’nin ilerici, demokrat ve aydýnlanmacý geleneðine sahip çýkýyoruz. Eðitim-Ýþ olarak amacýmýz; Köy Enstitülerinin felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarýmýzda yaþatmak, tüm yurtta cumhuriyetin, aydýnlanmanýn ateþini yeniden yakmak, ülkemizin geleceðine umut ve ýþýk olabilmektir. Cumhuriyet öðretmenlerinin yegane örgütü Eðitim-Ýþ, Mustafa Necati’den, Hasan Ali Yücel’den, Fakir Baykurt’tan, hepsinden önemlisi Baþöðretmenimiz Mustafa Kemal’den devraldýðý bu görev ve sorumluluðu yerine getirme azim ve kararlýlýðýndadýr” dedi.