SONER AYDIN
Mersin Halkevleri, elektrik zammına tepki göstermek amacıyla Güneş İşhanı önünde bir araya geldi. “İnin halkın sırtından, enerji üretim dağıtımı kamulaştırılsın” pankartı açan Halkevi üyeleri sık sık “Elektrik zamları geri alınsın” sloganı attı. Burada basın açıklaması yapmak isteyen grup emniyet güçleri tarafından bir süre engellendi. Kısa süren diyalogun ardından Halkevleri üyesi Zarife Akbulut açıklamayı okudu.
“123 LİRALIK FATURA 163 LİRAYA YÜKSELDİ”
Elektriğe Temmuz ayında yapılan 15’lik zammın ardından kışa girilirken yüzde 15’lik ikinci zammın yapıldığı belirten Akbulut, AKP'nin krizi halkın sırtına yüklemekte istediğini söyledi. Dört kişilik bir ailenin asgari tüketimi olan 230 kWh elektriğe 4 ay önce 123 TL öderken bu aydan itibaren 163 TL ödeyeceğini belirten Akbulut, “Bu zamlar maliyet zamları değil, yağmacı sermayedarları kurtarma zamlarıdır. Yani yağmacı yandaş şirketleri kurtarmak için her ev ayda en az 40 TL/yılda 500 TL para ödemek zorunda bırakılıyor. Borçları yine kapanmazsa tekrar tekrar zam yapılacak. 1990'lı yıllarda başlayan, AKP döneminde şahlanan enerjide özelleştirme ile enerji sorununa sözde çözüm bulunmuştu. Oysa gelinen noktada tam bir iflas tablosu ortaya çıktı.
“İKTİDAR HOLDİNGLERİ KURTARMA DERDİNDE”
Türkiye’de 300’e yakın firma enerji alanında faaliyet gösteriyor. Çoğunluğu da büyük holdinglerin bünyesinde yer alıyor. Bunların neredeyse yüzde 60-70’i AKP döneminde enerji işine girdi. Daha önce inşaatçılık, otelcilik, turizmcilik, şeker pancarı alımcısı olan şirketler AKP'nin teşviki ve desteğiyle enerji işine girdiler. Termik santral, hidroelektirk santral kurmak için dereleri kuruttular, havayı zehirlediler, doğayı talan ettiler, direnenleri bastırmaya çalıştılar. Yatırımları vergilerden, harçlardan muaf tutuldu, özel teşvikler ve destekler verildi, alım ve fiyat garantileri verildi. Bu kadar büyük avantaj ve büyük karları gören AKP'den torpilli birçok şirket büyük borçlarla enerji işine girdiler. Bu şirketlerin başta gelenleri AKP'nin gözdesi, Dünya Bankasının devletten en çok ihale alan şirketler listesinde ilk 5’e giren Cengiz, Kolin, Limak, Kalyon gruplarıdır. Bu şirketler dövizle aldıkları kredi borçlarını bir süredir ödeme güçlüğü çekiyorlar. BDDK'nın verilerine göre enerji şirketlerine ait 13 milyar dolar borç şimdiden batık durumundadır. İktidar bunları kurtarma derdindedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Merkez Bankası başkanını istifaya götüren faiz indirme baskısının arkasındaki neden bu şirketlerin bankalara olan kredi borcudur. Özel bankalar bu şirketlere borç vermek istemediklerinden kamu bankaları bu şirketlere ödenmeyeceğini bile bile yeni krediler açmakta ve halkın parası bu yolla da riske atılmaktadır” dedi.
“ELEKTRİK TEMEL İNSANİ BİR HAKTIR”
Enerji şirketlerinin borcunun 0.5 milyar dolardan 14 yılda 47 milyar dolara fırladığını dile getiren Akbulut, “İktidar bu borçları zamana yayarak halkın sırtına yüklemenin yollarını arıyor. Birer kamu kuruluşu olan EÜAŞ ve BOTAŞ bu şirketlerden alacağını tahsil edemiyor, alacaklarına faiz uygulamak istediklerinde ise şirketlerin koruyucusu iktidar tarafından engelleniyorlar. Bildikleri tek çözüm şirketlerin borcunu zamlar yoluyla örgütsüz ve çaresiz olduğunu düşündükleri halkın sırtına yüklemek. Yağmacı-yandaş şirketlerin 13 milyarı batık toplam 47 milyar dolar borcu Türkiye'nin elinde patlamaya hazır saatli bombaya benziyor, iktidar bu bombayı halkın cebinde patlatmaya niyetlidir. Kamu kaynaklarının şirketlere peşkeş çekilmesine son verilmelidir. Enerji üretimi ve dağıtımı acilen kamulaştırılmalı ve asgari insani tüketim miktarı olan 230 kWh elektrik halka ücretsiz sağlanmalıdır. AKP'nin kurduğu rejimin duvarında ‘egemenlik kayıtsız şartsız sermayenindir’ yazmaktadır. 17 yıllık AKP iktidarının ülkeyi getirdiği nokta asalaklara hizmet eden bir ekonomik sistemdir. Halkın birikimleri, emekleri, vergileri bu asalak sisteme peşkeş çekiliyor. Halkın ağır sömürü koşullarından kurtulmasının yolu şirket egemenliğine son verip halk egemenliğini kurmasıdır. Elektrik temel insani bir haktır, ticarileştirilmesi görüldüğü gibi büyük soygunlara yol açmaktadır. Bu nedenle elektrik kamu tarafından üretilmelidir, enerji üretimi ve dağıtımı acilen kamusallaştırılmalıdır” diye konuştu.