HEDİYE EROĞLU

Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom tarafından Mersin’de inşa edilen Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali olacak Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne ilişkin bir otelde medyaya yönelik bilgilendirme semineri düzenlendi.

Seminerde; nükleer santralin güvenlik sistemleri, Akkuyu NGS’deki güncel durum, nükleer enerji teknolojilerinde gazeteci bakış açısı, küresel ısınma, iklim değişikliği ve enerji türlerinin çevreye etkileri konularında bilgi paylaşımı yapıldı.

‘YALANIN BEDELİ NE KADARDIR?’

Açılış konuşması Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı temsilcisi ve Akkuyu Nükleer AŞ Kamu Kurumları ile İlişkiler ve Uluslararası İşbirliği Yönetici Direktörü Aleksei Frolov tarafından yapıldı.

“İnsan olarak bir şeyi bazen doğru anlamamız için hissetmeye, dokunmaya ihtiyaç duyarız” diyen Frolov, Çernobil Nükleer Santralinde yaşanan felaketi anlatan Çernobil dizisini örnek verdi. “Aslında bu dizi, uyarlanmış sahneler olması ile birlikte bir nükleer santralde ki çalışanların ne kadar büyük özveriyle çalıştığını gösteren bir eserdir” diyen Frolov, “Bu dizi yayınlandıktan sonra Rus bilim insanları olarak gereken olumlu dersler çıkarılmak adına tasarımlar yeniden gözden geçirilmiştir. Dizi de bir replikte, ‘Yalanın bedeli ne kadardır?’ deniliyor. Bedeli nedir? Biz onu uzun süre dinlediğimizde gerçeklerli algılamayı durdurmayı başarmasıdır. Peki ne yapmalıyız? Uydurmaları mı beklemeliyiz? Biz ‘uydurmalara’ güvenerek yetinmeyeceğiz. Bizler sizlerle birlikte ülkelerimiz arasında oluşan iyi niyet ve dostluk ilişkilerini baz alarak projenin gerçekleşmesinde yapıcı diyalog sürdürecek hedefimizi yerine getirmek için uğraşacağız” dedi. 

RUSLAR 12 ÜLKEDE 36 NÜKLEER ÜNİTE YAPIYOR

Daha sonra Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh tarafından inşaat süreci ile ilgili bir sunum yapıldı.

Rosatom’un kuruluşunun üzerinden 75 yıl geçtiğini anımsatan Butskikh, “Rosatom’un yurtdışı sipariş portföyüne baktığımızda şuan 12 ülkeden siparişi olduğunu görmekteyiz. 12 ülkede 36 ünitenin yapımı söz konusudur. Bunların içerisinde en öncelikli olan Akkuyu projesidir” dedi.

Akkuyu NGS’nin yapıldığı bölgenin çok güzel bir yer olması nedeniyle yaşayanların bu yere aşık olduğunu belirten Butskikh, “Bizim inşa etmiş olduğumuz bu tesis bölgeye, coğrafyaya çok güzel uyum sağlayacak bir eser olacaktır” dedi.

SAHADA SON DURUM NE?

Bugün hali hazırda Akkuyu NGS’nin tam kapasite il faaliyete geçmiş olması halinde Türkiye’nin elektriğe olan ihtiyacının yüzde 10’unu sağlayacağını belirterek, “Akkuyu, Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerde en büyük ve kapsamlı projedir. Proje yap-sahip ol-işlet modeliyle gerçekleştirilmektedir.

Anlaşmayı incelediğimizde tüm gerekli izin ve ruhsatların alınmasından sonra 7 yıl içerisinde ilk güç ünitesinin işletmeye alınması gerektiğini belirtilmektedir. Dolayısıyla 2023’te ilk ünitenin devreye alınması söz konusudur.

Akkuyu NGS’sinin 3 ve 4. ünitenin yapılacağı yerlerde zemin etüt ve araştırma çalışmaları da devama etmektedir. 3’üncü ünitenin inşaat ruhsatının verilmesini bekliyoruz yakın zamanda.

Sahada inşaat ve montaj çalışmalarına devam edilirken, idari binanın yapımı tamamlanmak üzere. Buna paralele olarak sahada gereken tüm altyapı çalışmaları devam etmektedir. Ve aynı zamanda saha zemininin hazırlanmasına ilişkin çalışmalar da devam etmektedir. Tesis tüm parçaları ile bu bölgeye uyum sağlamamsı için gayret ediyoruz. Buradaki kıyı yapını bozmadan tesisleri inşa etmeye çalışıyoruz. Ve çok nadir ve benzersiz bir güzelliğe sahip olan doğayı bozmadan, oraya oturtmaya ve faaliyete geçirmeye çalışıyoruz.

Hali hazırda gerçekleştirmekte olduğumuz projenin finansmanı yüzde 100 Rusya tarafından sağlanmaktadır. Rosatom devlet kuruyuş buradaki hisselerinin yüzde 49’unu başka hissedarlara satma hakkına sahiptir. Satılabilecek yüzde 49 hisselerimiz tek bir hissedara veya birkaç gruptan oluşan hissedarlara satılabilir.

Akkuyu projesinde 4 ünitenin yapımı birbirine paralel olarak devam edecek bu da çok büyük bir insan gücü ihtiyacını ortaya çıkaracak, inşaat işlerinin en aktif dönemine girildiğinde sahada 10 binin üzerinde işçi istihdam edilecektir” diye konuştu.

HİSSELERE TÜRKLER’İN DE İLGİSİ VAR!

Direktörler Aleksey Frolov ve Sergey Butskikh daha sonra soruları yanıtladı. “Hisse satışında son nedir?” sorusuna yanıt veren Butskikh, “Hisse satışı ile ilgili şuan itibariyle yapmakta olduğumuz görüşmeler hakkında şirket bilgisi paylaşmak için erken. Ancak Rusya ve Türkiye arasındaki hükümetlerarası anlaşmaya göre bu projede hissedar olarak katılmak isteyen şirketle görüşmeler olsa bile nihai karar Türkiye Cumhuriyeti’ne ait. Türklerde var hisse almak isteyen” dedi. 

“DEPREM ARAŞTIRMASI YAPILIYOR MU?

Deprem ile ilgili sorunları da yanıtlayan Sergey Butskikh, “Elbette ki depremle ilgili çalışmalar yapılıyor. Akkuyu bölgesi 40 senedir deprem konusunda araştırılan bir bölgedir. Aslında Türkiye deprem haritasını incelerseniz Akkuyu bölgesi, Türkiye’de en düşük sismik aktiviteye sahip bölgedir. Akkuyu sahasında ayrıca 2 sismik istasyonumuz ve saha dışında da 12 adet sismik araştırma yapan istasyonumuz bulunmaktadır. Akkuyu projesine başlamadan önce zemin araştırma çalışmaları çok kapsamlı yapılmış olmasına ilaveten sahada 3 ve 4’üncü yapımı söz konusu olduğu için deprem araştırma çalışmaları devam etmektedir. Sismik araştırma istasyonlarında elde edilen veriler Türkiye Deprem Araştırma Enstitüsü’ne aktarılmaktadır” dedi.

NÜKLEER ATIKLAR NE OLACAK?

Sergey Butskikh’in, özellikle en çok tartışılan nükleer atıklar ile ilgili de sorulara yanıtı, “Elbette ki atık yönetimi planı mevcuttur. Nükleer enerji alanında Türkiye tüm dünyada yürütülmekte olan süreçlere katılım sağlayan bir ülkedir. Projemiz kapsamında saha yerinde geçici olarak atıkların depolanmasını öngören tesisler planlanmıştır ve bunlarla ilgili çalışmalar devam etmektedir. Radyoaktif atıkların yönetimi konusunda Türk mevzuatı güncelleştirilmektedir. Bizim kurmakta olduğumuz nükleer santralin işletme dönemi 60 sene olacaktır. Buna ilaveten 20 sene uzatma fırsatı bulunmaktadır.  Türk mevzuatı atık yönetimi güncelleştirilirken sahamızda atıkların geçici depolanması ve bertaraf ile ilgili tesislerin…

Bir nükleer yakıt kullanıldıktan sonra yeniden işlenebilir ve kullanılabilir.

Türkiye’nin de şuanda üzerinde çalışmakta olduğu radyoaktif plan, ulusal plan adlandırılıyor” oldu.  

ÜLKE GENELİNDE BİLGİLENDİRME YAPILACAK MI?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı temsilcisi ve Akkuyu Nükleer AŞ Kamu Kurumları ile İlişkiler ve Uluslararası İşbirliği Yönetici Direktörü Aleksey Frolov da, bilgilendirmelerin devam edilip edilmeyeceği ile ilgili şu bilgileri verdi; “Halkın projeye ilişkin bilgilendirilmesi noktasında sadece bu bölge özelinde değil tüm Türkiye genelinde projenin tanımı ve bilgilendirilmesi söz konusudur. Nükleer konusu kamuoyunun farklı kesimlerinde ilgi gören bir konudur”.

YAŞAM ALANI NE OLACAK? DENİZE GİRİLEBİLECEK Mİ?

Frolov ayrıca tesisin yapımı için bölgeye gelecek insanların yaşayacağı alanların belirlenmesi ve denize girilip girilemeyeceğine yönelik de şu bilgileri verdi; “Şuan itibariyle yaşam alanı dediğimiz tesis ile ilgili yer seçimi ile ilgili verilmiş bir karar mevcut değildir. Aslında yaşam alanı olacak tesis için Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı koordinasyonunda çalışmalar sürdürülmektedir. Eğer siz net olarak; ‘Gülnar Belediye Başkanının önerdiği yerler değerlendirilen yerler arasında mı?’ derseniz, henüz verilmiş bir ret kararı yok, bu araziler de değerlendirilmekte.

Geçen hafta bu konuları Lütfi Elvan’ın danışmanı ile görüştük. Ayrıca yarın sahada enerji bakanlığı yetkilileri ile sahada geleneksel görüşmelerimiz olacak. Ve akşam saatlerinde Gülnar’daki yetkililer ile güncel konuları görüşeceğiz.

Tabiri caizse nabzını tutabiliyoruz konuların, Gülnar’ın öncelik ve önem arz eden konuların farkındayız.

Denize girilebilecek mi sorusuna gelince; sezonu birlikte denize girebilerek açabiliriz”.

YAKIT TEMİNİ RUSYA’DAN

Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve Yapı İşleri Direktörü Sergey Butskikh ise fiyat ve yakıt temini ile ilgili sorulara; “Nükleer yakıt Rusya menşeli olacak, Rusya’dan temin edilecek. Rus nükleer yakıtının verimlilik açısından daha yüksek kazanım sağladığı için dünyada bazı nükleer santrallerde Amerikan nükleer yakıtından vazgeçilip, Rus nükleer yakıtına dönüldü. Bizim projemiz çok nadir bir projedir. Üreteceğimiz elektrik fiyatı sabit bir fiyat olarak belirlenmiştir. bu fiyatı belirlerken ilerideki uzun dönemde enflasyon oranından etkilenmeyecek şekilde belirlenmiş bir rakamdır. Bu rakam üzerinde gerekli detaylı hesaplamalar yapılırken biz inanmıyoruz bu rakam yüksek gelseydi Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti bun arıza göstermezdi. Ekonomik açıdan düşünülerek verimli olduğu için bu fiyatta anlaşma sağlanmıştır” yanıtı verdi.

ORTADOĞU TEHDİTLERİNE KARŞI ÖNLEM ALINIYOR!

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı temsilcisi ve Akkuyu Nükleer AŞ Kamu Kurumları ile İlişkiler ve Uluslararası İşbirliği Yönetici Direktörü Aleksei Frolov da, “Hükümetlerarası anlaşmayı incelediğimizde orada net bir şekilde ifade edilmiştir ki, bu fiyat hükümetlerin ortak rızası doğrultusunda satılacaktır. Üretilen elektriğin bir kısmını anlaşma doğrultusunda hükümete satacak ama bir kısmını da piyasaya, piyasa koşullarındaki fiyattan satacak” dedi.

“Akkuyu, Ortadoğu tehlikesinin ortasında! Bu duruma özgü ekstra bir güvenlik önlemi alınıyor mu?” sorusuna ise Frolov, “Türkiye Cumhuriyeti’nin ilgili güvenlik birimleri ile bu konuda çok yoğun işbirliği içerisindeyiz ve bunu sürdüreceğiz” dedi.