GİZEM EKİCİ
Mersin’de hekimler 14 Mart Tıp Bayramı’nı çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı. Kutlamalar çerçevesinde Tabip Odası’nda açıklama yapan başkan Dr. Ful Uğurhan, başarısız sağlık politikalarının yol açtığı sorunlar ve yerine getirilemeyen vaatler nedeniyle hayal kırıklığı yaşadıklarını söyledi. Çok sayıda hekimin de katıldığı açıklamaya CHP’nin hekim kökenli Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı da destek verdi.
“SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI ÇÖKTÜ”
15 yıldır uygulanmakta olan Sağlıkta Dönüşüm Programının üç temel unsuru olan; Genel Sağlık Sigortası (GSS), aile hekimliğine geçiş ve kamu hastanelerinin sağlık işletmeleri haline getirilmesinden ibaret bu programın her bir aşamasında amaçlanan hedefe ulaşamadığını ve programın çöktüğünü belirten Dr. Uğurhan, “Prime dayalı GSS sisteminde, prim borçlu sayısı 5 milyon kişiye ulaşmış, 2016 yılı verilerine göre 20,2 milyar SGK açığı, 15 yılda 6 misli artan sağlık harcamaları, tedavi giderlerinin 15,1 milyardan 50,6 milyara çıkması GSS yi çıkmaza sokmuş, sağlık hizmetlerinde maliyetin düşeceği iddiasını boşa çıkarmıştır. Katkı ve katılım payları yani cepten yapılan ödemeler, temel teminat paketi dışında kalan hizmetlere ücret ödenmesi zorunluluğu vatandaşı mağdur etmiştir. Koruyucu ve birinci basamak tedavi hizmetlerinin bütüncül olarak sunulduğu, çalışanların ekip ruhuyla çalıştığı sağlık ocaklarımız yerine, rekabetçi ve güvencesiz çalışma düzeninin dayatıldığı, bölge tabanlı hizmet yerine kayıtlı nüfus üzerinden hizmetin verildiği aile sağlığı merkezlerinde, koruyucu sağlık hizmetlerinden uzaklaşılarak, poliklinik hizmeti ağırlıklı bir hizmet sunumuna dönüşmüştür. Sağlıkta verimlilik-kârlılık" gibi ticari söylemlerle yola çıkılıp, bir KHK ile getirilip başka bir KHK ile çok başlılık, verim düşüklüğü" gibi nedenlerle kaldırılan ve ömrü sadece 6 yıl sürebilen Kamu Hastane Birlikleri yapılanmasının sonlandırılarak tekrar başa dönülmüştür. Oysa en başından beri hekim örgütü olarak, hizmetin niceliğinin, niteliğinin önüne geçtiği; uzun çalışma saatleri ve performansa dayalı çalışma nedeniyle sağlık çalışanları sağlığının ve çalışma barışının bozulduğu, sağlık hizmetine erişimde eşitsizliğin arttığı, sağlığın kamusal bir hak olmaktan çıkıp, ticarileştiği bu sistemin uygun olmadığı konusunda uyarılarımızı yapmıştık” diye konuştu.
“TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ ATANAMIYOR”
Performans sistemi ve döner sermaye bütçe uygulaması kaldırılarak merkezi yönetim bütçesinin esas alınması, GSS’nin kaldırılarak ülkede tüm insanları kapsayacak, kimsenin cepten ödeme yapmayacağı, finansmanı genel bütçeden karşılanacak bir sosyal güvenlik sistemi uygulanması gerektiğini vurgulayan Dr. Ful Uğurhan, “Bugün buradan bozuk bir sağlık sisteminin her basamağında çalışan hekimler olarak yaşadıklarımızı sizlerle paylaşmak istiyoruz: Ülke çapında bugün sayıları 100’ü bulmuş tıp fakültelerinde, tıp öğrencileri nitelikli eğitim alma şansından yoksun olarak mezun olmaktadırlar. Mezun olan öğrencilerden bazıları güvenlik soruşturması bahane edilerek atanamamakta ve mesleklerini icra etmeleri engellenmektedir. Asistan hekimler, ağır çalışma koşulları altında ezilmekte, dayanışma yerine rekabetçi sistemin yarattığı olumsuz koşullar nedeniyle tükenmektedirler. Yaygın, erişimi kolay, güler yüzlü sağlık hizmeti verilecek yerler olacak diye tanıtımları yapılan aile hekimliği birimlerinde çalışan aile hekimleri angarya işlerin altında ezilmektedirler. Toplum Sağlığı Merkezleri'nde çalışan hekimler o gün ne iş yapacağını ve nerede görevlendirileceğini bilmeden işe başlamaktadırlar. Nüfusun tamamından daha fazla başvuru yapılan acil servislerde ve 112’ler de çalışan hekimler can güvenlikleri olmadan çalışmaktadırlar. Her gün beş işçinin yaşamını yitirdiği ülkemizde işçi sağlığı üzerinde çalışan iş yeri hekimleri, birer taşeron işçi olarak, oluşturulan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde, uygun olmayan koşullarda düşük ücretlerle çalışmaktadırlar. Sağlık bakanlığı dışında çalışan kurum hekimlerinin yaşadıkları mağduriyetler göze dahi görünmemekte, adeta yokmuş gibi sayılmaktadırlar. Özel hastanelerde ciro baskısıyla, iş güvencesiz olarak, kamu hastanelerinde performans sisteminin baskısıyla kışkırtılmış sağlık hizmeti talebini karşılamak zorunda kalarak, kamu özel işbirliği olan devasa şehir hastanelerinde buna ek olarak uzamış mesafelerde hastalarına yetişmeye çalışmak zorunda kalmaktalar. Üniversite hastanelerinin eğitim araştırma görevinden çok klinik hizmetleri verilen kurumlara dönüştürülmesi sonucu, performans baskısı altında çalışan öğretim üyeleri eğitim ve araştırma yapmaya fırsat bulamamaktadır” dedi.
“SAĞLIKTA ŞİDDET YASA TASARISI YASALAŞSIN”
Hekimler olarak taleplerini yineleyen Dr. Uğurhan şunları söyledi: “Halen açlık sınırının biraz üzerinde, yoksulluk alt sınırında olan emekli aylıklarımız yüzünden tam da artık dinleneceğimiz zamanlarda tekrardan yoğun tempoda çalışmak zorunda kalmak istemiyoruz. Emekli hekim ücretlerinin meslek örgütümüzün belirlediği düzeylere yükseltilmesini istiyoruz. Performansa dayalı ek ödeme yerine emekliliğimize yansıyacak, güvenceli, tek bir işte çalışarak ihtiyacımızı karşılayacak düzeyde, hakkımız olan ücret elde etmek istiyoruz. Şimdiye kadar birçok defalar söz verilmesine rağmen bir türlü yerine getirilmeyen yıpranma payı hakkımızı istiyoruz. Her gün onlarca sağlık çalışanının fiziksel ve sözel şiddete maruz kaldığı ülkemizde Türk Tabipleri Birliği tarafından önerilen Sağlıkta Şiddet Yasa Tasarısı'nın bir an önce yasalaşmasını istiyoruz. Bu yasa tasarısı, Sağlık kuruluşlarında çalışan sağlık personeline karşı, sağlık hizmeti sunumu esnasında veya verilen sağlık hizmetinden kaynaklanan nedenlerle cebir, şiddet veya tehdit kullanan kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu fiiller sonucu sağlık hizmeti kesintiye uğramışsa yukarıdaki fıkraya göre belirlenen ceza yarı oranında arttırılır, hükümlerini içermektedir. Mesleğimizin evrensel etik değerleri doğrultusunda, sağlığın korunup kollandığı, her hastaya güler yüzle, hürmetle, muayene için yeterli süre ayırarak ve emeğimizin karşılığını alarak, keyifle hizmet sunacağımız, iyi hekimlik yapabilme çalışma şartlarının oluştuğu, barış ve huzur dolu bir ortamda sağlık hizmet vermek dileğiyle, tüm hekimlerin ve sağlık çalışanlarının 14 Mart Tıp Bayramı'nı kutlarız.”
“HALKIN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN YEMİN ETTİK, YEMİNİZMİZDEN DÖNEMEYİZ”
CHP Mersin Prof. Dr. Aytuğ Atıcı ise, “Her şeye rağmen 14 Mart Tıp Bayramı’nı inatla kutlamaya devam edeceğiz. 14 Mart’ın hemen öncesinde Türk Tabipler Birliği’nin merkez konseyi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınma sebebi ise mesleklerini yapmaları idi. Yasanın kendilerine verdiği görevleri savaşın bir halk sağlığı sorunu olduğunu söyleyerek yerine getirdiler. Hükümet kendisini eleştiren tüm kurumlar gibi Türk Tabipler Birliğini de yok etmek istemişti. Buradan açık bir şekilde ifade etmek istiyorum; bizler hekim olarak doğmadık ama içimizdeki bu hekimlik aşkı çocukluktan beri vardır. Bize ne yaparsanız yapın bizler halkın sağlığını korumaya yemin etmiş, ant içmiş insanlarız ve bu yeminimizden asla dönmeyeceğiz. Hiçbir zaman hiçbir siyasetçi hekimin halk nezdinde geldiği mertebeye gelemeyecektir. 14 Mart’larda biz halkın sağlık sorununu nasıl çözeceğimizi ilgili makamlarla paylaşmayı görev biliriz ve sağlığın piyasalaşması konusunda da tepkimizi çok ciddi gösteririz” dedi.