BARIŞ ÇOBAN
Her geçen gün daha zorlu yaşam koşuları altında ezilen halkın sesi olan Mersin KESK Şubeler Platformu, iktidar asesini duyurabilmek için “Emekten yana demokratik halk bütçesi” çağrısı yaptı.
Özgür Çocuk Parkında yapılan basın açıklaması öncesi, “Emekten, halktan yana gerçek bir normalleşme için bütçeden hakkımızı istiyoruz” pankartı açan platform bileşenleri taleplerini anlattı. Platform adına basın açıklamasını okuyan Eğitim Sen Şube Başkanı Mahmut Sümbül, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’na, KESK’e bağlı sendikaların üyeleri olarak, sadece kendileri için değil, bu ülkede insanca bir yaşamayı hak eden tüm yurttaşlar için “Emekten Yana, Demokratik bir Halk Bütçesi İstiyoruz” demek için alanlarda olduklarını vurguladı.
EMEKÇİLERDEN İKTİDARA TTB TEPKİSİ
Açıklama öncesi Türk Tabipleri Birliğini (TTB) hedef alan dava kapsamında Merkez Konseyi üyelerinin görevden alınmasını “Ülkede hukuk bir kez daha ayaklar altına alındı” diyerek eleştiren Sümbül, “Hekimlik mesleğinin toplumsal sorumluluğunu yürekten hissedenler, pandemide ve 6 Şubat depreminde halkın yanında yer alarak gecesini gündüzüne katanlar hukuksuz bir kararla cezalandırıldı.
KESK olarak bu hukuksuzluğu kınıyoruz. Emek, barış ve demokrasi mücadelesinde birlikte yol yürüdüğümüz, yaşamın, yaşatmanın, barışın yanında yer alan TTB ile dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz.
TTB’nin de altını çizdiği üzere, eşitlik yoksa, özgürlük yoksa, demokrasi yoksa, adalet yoksa, sağlık yoksa; mücadele haktır! Bu mücadeleyi hep birlikte sürdüreceğiz.
Bu mücadelenin bir parçası olarak bugün başta İstanbul Kartal Meydanı ve Diyarbakır İstasyon Meydanındaki mitinglerimiz olmak üzere Edirne’den Kars’a, Sinop’tan Hatay’a tüm memlekette omuz omuzayız” dedi.
BÜTÇENİN İÇ YÜZÜNÜN ÖĞRENİLMESİ İSTENMİYOR
Daha sonra bütçe taleplerine değinen Başkan Sümbül, yaklaşık bir aydır TBMM’de görüşülen 2024 bütçe kanun teklifini değerlendirdi. “Mevcut iktidar bu teklifin içyüzünü halkın, emekçilerin öğrenmesini, bütçe hakkına sahip çıkmasını istemiyor” diyen Sümbül, “Her şeyin kapalı kapılar ardında kalmasını, 11 Aralık’ta TBMM Genel Kuruluna getirilecek olan bütçe teklifinin alelacele kabul edilmesini istiyor. Cambaza bak oyunu ile dikkatleri başka yöne çekmek, gündemini değiştirmek için elinden geleni yapıyor.
“İSRAİL TERÖR DEVLETİDİR NUTUKLARI ATANLAR SİYASİ, TİCARİ, ASKERİ İLİŞKİLERİNİ ASKIYA ALMAYA BİLE YANAŞMIYOR”
Bir gün anayasa değişikliği tartışmaları ile uyanıyoruz. Ertesi gün 50+1 tartışmalarıyla. Sonraki gün ‘İsrail terör devletidir’ nutuklarına şahit oluyoruz. Ama bu nutukları atanlar İsrail devleti ile siyasi, ticari, askeri ilişkilerini askıya almaya bile yanaşmıyor. Türkiye limanlarından İsrail devletine gıda, hammadde, akaryakıt, demir çelik sevkiyatı sürüyor.
Dolayısıyla buradan bir kez daha altını çiziyoruz. İsrail polisinin Filistin halkına ateş açtığı silahın çeliğinin bile bizim ülkemizden, bizim limanlarımızdan gitmeye devam ettiği koşullarda bu hamaset nutukları buza yazı yazmaktan öteye gidemez.
YILLARDIR NUTUK ATIP, MASAL ANLATTILAR, DAHA GÜVENCESİZ HALE GELDİK
21 yılı aşkın bir süredir ülkeyi yönetenler sadece Filistin konusunda değil, ülkenin geleceği hakkında da yıllardır hep nutuk attılar, masallar anlattılar.
‘2023’te kişi başına milli gelir 25 bin dolar olacak, işsizlik %5’e, enflasyon tek basamaklı rakamlara inecek. Türkiye dünyada ilk 10 ekonomi arasına girecek’ dediler.
Ama her geçen gün düne göre daha yoksullaştık. Daha güvencesiz hale geldik.
Geldiğimiz noktada: İşsizlerin sayısı 9 milyona yaklaştı. Neredeyse her evde bir işsiz var. İşsizlik en çok kadınları ve gençleri vuruyor. Her 5 gençten biri, her 3 kadından biri işsiz.
ZAMLAR YAĞMUR GİBİ YAĞMAYA DEVAM EDİYOR
Zamlar yağmur gibi yağmaya devam ediyor. TÜİK’in takla attırılan rakamları bile Türkiye’nin dünya enflasyon sıralamasında beşinci sırada olduğunu gösteriyor.
Yaşadığımız gerçek enflasyon ise TÜİK’in sanal rakamlarını ikiye katlıyor. Bir bardak çay bile 10 TL. Bir simit bile 10 TL. Dört kişilik bir aile 3 öğün kişi başına 1 çay 1 simit tüketse dahi aylık 7 bin 200 TL ediyor. En düşük ev kirası asgari ücreti aşıyor.
Açlık sınırı 16 bin TL’ye, yoksulluk sınırı 49 bin TL’ye dayandı. Bu koşullarda ülkede milyonlarca emekli 7 bin 500 TL’ye, çalışanların yarısı ise 11 bin 402 TL’lik asgari ücrete mahkûm edilmiş durumda.
“HALKLA DALGA GEÇİYORLAR”
Milyonlarca kamu emekçisi maaşı bugün emekliliğine yansıtılmayan 8.077 TL’lik ‘ilave seyyanen ödenek’ ile birlikte yoksulluk sınırının yarısına ulaşmıyor.
Asgari ücretlisi, emeklisi, işçisi, kamu emekçisi ile 85 milyonluk nüfusun 50 milyonu açlık sınırı altında, 80 milyonu yoksulluk sınırının altında bir yaşam savaşı veriyor.
Tüm bunlara rağmen iktidar sözcüleri hiç sıkılmadan ‘Ülkemizde aşırı yoksulluk veya açlık sınırı içinde yaşayan kişi yok’ diyorlar.
‘İşçiyi, memuru, emekliyi enflasyona ezdirmedik. 2023 için vaat ettiğimiz hedeflere inşallah 30 yıl sonra ulaşacağız’ diyerek halkla dalga geçiyorlar” diye konuştu.
“SADECE EKMEĞİN DEĞİL, SOSYAL DEVLETİN DE ASKIDA OLDUĞU KARANLIK BİR SÜRECE İTİLİYORUZ”
Halkın ezici çoğunluğunun açlığa, yoksulluğa, işsizliğe itildiği koşullarda anayasasında sosyal devlet yazan bir devletin yapması gerekenleri de hatırlatan Mahmut Sümbül, devletin işsizler için istihdam sağlaması gerektiğini söyledi.
Ayrıca vatandaşının yaralarını saran devletin alım gücünü artıracak politikaları hayata geçirmesi gerektiğini de söyleyerek, “Bunun en önemli aracı ise devlet bütçelerdir. Bütçelerde tercih halktan yana kullanılır. Toplanan vergilerin, ülkenin kaynakların halka eğitim, sağlık, yol, su, elektrik, yeni hastane, yeni okul olarak dönmesi sağlanır.
Ama ne yazık ki sosyal devlet çok uzun süre önce sadece anayasamızda, kâğıt üstünde kaldı. Bugün ülke olarak sadece ekmeğin değil, sosyal devletin de askıda olduğu karanlık bir sürece itilmiş bulunuyoruz.
DEPREM SONRASI VERGİLER ARTTIRILDI
Son iki senedir ek bütçe çıkardılar. Tüketimimizden gelirimizden, attığımız her adımdan aldıkları vergileri katladılar. 6 Şubat depremleri sonrasında ‘Milli Dayanışma Paketi’ adı altında vergilerimizi bir kez daha arttırdılar.
Ama gidin Hatay’a, Adıyaman’a milyonlarca depremzede hala başını sokabileceği bir evi bırakın konteynere dahi ulaşamıyor. Yüzbinlerce depremzede kapıya dayanan kış koşullarında çaresiz bırakılmış durumda.
Ülkedeki hayat pahalılığının, artan yoksulluğun mimarları düne kadar ''Bu kardeşiniz bu görevde olduğu sürece, faiz her geçen gün, her geçen hafta, her geçen ay inmeye devam edecek” diyorlardı. ‘Düşük faiz Nas’ın gereğidir’ diyorlardı. Ancak seçimleri kazanır kazanmaz tüm bunları rafa kaldırdılar.
YENİ EKONOMİ MODELİ YENİ SALDIRI DALGASI
Şimdi seçimden sonra geçtikleri ekonomi modelini ‘yeni’, ‘rasyonel’ diye cilalıyorlar. ‘Enflasyonu düşürmek için halkın tüketimini kısmamız, ücret artışlarını sınırlamamız, tasarrufu arttırmamız şart’ diyorlar.
Ama kendileri ne uçaklarından, makam arabalarından ne lüks saray harcamalarından ne de üç dört yerden aldıkları maaşlarından vazgeçmiyorlar. Ama okul öncesi eğitimdeki yüzbinlerce öğrencinin 1 öğün ücretsiz yemeğini kesmeyi tasarruftan sayıyorlar.
Bu da yetmezmiş gibi ‘yeni’ ekonomi modeli adı altında başlatılan yeni saldırı dalgası ile elimizde kalan son haklarımıza da göz koyuyorlar” dedi.
YENİ MODEL; BERMUDA ŞEYTAN ÜÇGENİ
Ancak Orta Vadeli Programın, kalkınma planı ve bütçe kanun teklifinden oluşan bu ‘yeni’ modelinin ‘bermuda şeytan üçgeni’ olduğunu savunan Başkan Sümbül, “Bu yeni model ile ücretlerimizi-maaşlarımızı gerçekleşen enflasyona göre değil, hedeflenen enflasyona göre artırmayı, böylece enflasyon farkı ödemesini kaldırmayı hedefliyorlar.
Emekli olma yaşını yükseltmek, emekli aylıklarını daha da düşürmek istiyorlar.
Sosyal harcamalara, eğitim ve sağlık başta olmak üzere kamu hizmetlerine yapılan harcamaları daha da kısmayı, özelleştirmeleri tüm hızlıya sürdürmeyi hedefliyorlar. ‘Vergi reformu’ adı altında çalışanlara ve halka daha çok vergi, ‘esnek çalışma’ adı altında daha çok sömürü dayatmak, kıdem tazminatını ortadan kaldırılmak istiyorlar.
“BÜTÇEDE HALK YOK”
2024 bütçe yasa teklifi işte bu ‘yeni’ ekonomi modele dayalı saldırı dalgasının ürünüdür.
Dolayısıyla bu bütçe teklifinde kamu emekçileri, emekliler, işçiler, asgari ücretliler, çiftçiler, esnaflar, kadınlar, gençler yine yok. Kısacası bu bütçe de halk yok.
Peki, bu bütçede ne var?
Sermayeye, patronlara bol kepçe vergi istisnası, muafiyeti, teşvik var. Faizden beslenenlere, silah tekellerine, rantiyecilere kıyak, yandaş müteahhitlere dolar kuru üzerinden Hazine garantisi var.
Devletin her 100 TL’lik giderinin 89 TL’sinin halktan alınacak vergilerden karşılanması var.
Bu bütçede; 2024 yılı için ücretlerimizin hedeflenen enflasyona yani %36’ya göre arttırması ama ödeyeceğimiz vergilerin bunun dört beş katı arttırılması var.
Örneğin ÖTV’de %175, maaşlarımızdan-ücretlerimizden kaynakta kesilen Gelir Vergisinde ise %140 artış var. Yine KDV’de %120, Damga Vergisi’nde %160, artış var.
Bu bütçede devlet toplayacağı her 100 TL verginin 25 TL’sinden ‘vergi harcaması’ adı altında sermaye, patronlara getirdiği muafiyet ve istisnalarla vazgeçilmesi var.
Kısacası bu bütçede halk, çalışanlar vergi yükü altında ezilirken koca koca holdinglerin, şirketlerin, firmaların çalıştırdıkları asgari ücretli kadar dahi vergi ödememesi var.
Üstüne bunlara birde 300 Milyar TL teşvik dağıtılması var. Bu da yetmemiş olacak ki Mecliste görüşülen torba yasa ile bu teşviklere takviye yapılacak.
YENİ VERGİLER KİMLERE YARAYACAK?
Yükü yine bizim omuzlarımıza yıkılan bu vergiler nereye, kimlere harcanacak?
Toplanacak her 100 TL verginin: 17 TL’si iktidarın yurt dışından ve içinden aldığı borçların sadece faiz ödemesine, 16 TL’si savunma ve güvenlik harcamalarına, 5 TL’si “teşvik” olarak büyük patronlara, sermayeye, 3 TL’si hizmet alsak da almasak da müşteri garantili şehir hastanelerine, yol, köprü, havaalanı, tünel inşaatı müteahhitlerine gidecek.
2006 yılında yüzde 40 olan genel kamu hizmetlerine ayrılan pay ise bu bütçede yüzde 29’a indiriliyor.
Üstelik eğitime ayrılan bütçenin bir bölümü CEDES gibi projelerle tarikatlara, cemaatlere, hısım akraba çevresinin kurduğu vakıflara, Diyanete aktarılacak.
Sağlığa ayrılan bütçenin 84 Milyar TL’si yani günlük 229 milyonu hasta garantisi verilen şehir hastanelerine gidecek.
Sonuç olarak bütçeden aslan ne eğitime ne sağlığa gidecek. Çünkü aslan payı istisna, muafiyet, teşvik olarak sermayeye, patronlara gidecek.
Ülkenin ekonomisini göz göre göre çökertenlerin yarattığı borçların faizine gidecek.
Savunma ve güvenlik adı altında silah tekellerine gidecek.
Bütçeden milyonları yakından ilgilendiren sorunlara ayrılan pay ise tirajı komik seviyelerde kalacak. Çünkü toplanacak her 100 TL verginin sadece: 4 TL’si yoksullukla mücadeleye, 4 TL’si tarım ve ormancılığa, 3 TL’si istihdama, 2,7 TL’si hukuk ve adalete ayrılıyor. Sadece 400 kuruşu kırsal kalkınmaya, 360 kuruşu çocukların korunmasına ayrılıyor. Toplanacak her 100 TL verginin sadece 120 kuruşu bağımlılıkla mücadeleye, 53 kuruşu ise kadının güçlendirilmesine ayrılıyor.
“BU BÜTÇEYİ KABUL ETMİYORUZ”
İşte bu bütçe yasa teklifi 11 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’na gelecek. 11 gün sonra ise ‘bütçeyi oylarınıza sunuyoruz, kabul edenler…( denilerek oyalanacak. Hepimizin bir yılı TBMM’de vekillerin bir iki dakikalık oylama ile belirlenecek.
Biz de buradan vekillere değil, asillere, sizlere, vatandaşlara soruyoruz. Bu bütçeyi kabul ediyor musunuz?
KESK olarak iktidarın kendi eliyle yarattığı enkazın tüm faturasını emekçilere, halka yıkmak istediği bu bütçeyi kabul etmiyoruz.
Halktan, emekten yana bir bütçe için: Öncelikle bütçe hakkımızın önündeki engellerin kaldırılmasını istiyoruz. Vergide adalet istiyoruz. Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınmasını, belli bir servet düzeyinin üzerindeki zenginlerden servet vergisi alınmasını istiyoruz. Kamu hizmetlerinin piyasalaştırılmasına, tasfiyesine, özelleştirme soygununa son verilmesini istiyoruz. Kamu hizmetlerine ve yatırımlarına bütçeden ayrılan payın artırılmasını istiyoruz. Toplumsal cinsiyete duyarlı bir bütçenin hayata geçirilmesini istiyoruz. Başta depremzedeler ve öğrenciler olmak üzere tüm dar gelirlilere kamusal, güvenli ve sağlıklı barınma olanaklarının sağlanmasını istiyoruz. Eğitimin her kademesindeki çocuklarımız için 1 öğün ücretsiz, sağlıklı yemek istiyoruz. Emeğe kölelik dayatan politika ve uygulamalara son verilmesini istiyoruz. İnsanca yaşamaya yetecek, yoksulluk sınırı üzerinde bir ücret istiyoruz. Bütçeden engellilere yönelik kamu hizmetlerinin geliştirilmesi için ayrılan payın arttırılmasını, kamuda engelli istihdamının arttırılmasını istiyoruz. Yoksulluğu önleyici, dar gelirlileri koruyucu tedbirlerin hayata geçirilmesi için Temel Gelir Güvencesi istiyoruz. Sözlerimizi tamamlarken kamu emekçisiyle, işçisiyle, emekçisiyle, kadını genci ile tüm yurttaşlarımıza yaptığımız çağrımızı yineliyoruz. Diyoruz ki, %1’in çıkarı için %99’u yok sayan bu haksızlığa karşı çaresiz değiliz. Gelin emeğimize, ekmeğimize, geleceğimize, bütçe hakkımıza birlikte sahip çıkalım.
Yoksulluk, işsizlik ve yağma düzenin çarkları arasında öğütülmeye karşı’ emekten yana, demokratik halk bütçesi istiyoruz!’ diyerek omuza omuza verelim. İnsanca bir yaşam, güvenceli iş, güvenli bir gelecek için mücadeleyi birlikte büyütelim” şeklinde konuştu.