AYŞENUR ÖNAL

Tarım Uzmanı Özlem Tek, gübreleme hakkında doğru bilinen yanlışları anlattı. Birçok yanlış yöntem olduğuna değinen Tek, “Bunlardan bir tanesi bilinçsizce tekniğine uygun olmayan komşum ne kullandıysa aynısını bende atmalıyım metodu, hatta gerekenden fazla ve ihtiyaç dışı uygulama ne yazık ki hem cebimize zarar hem de toprağa gereksiz uygulanmış israf edilmiş bir uygulama. Bizlerdeki mantık toprağın yapısını düşünmeden toprak topraktır deyip, komşuda işe yarayan gübrenin bizde de işe yarayacağını düşünmek oysaki toprak üstünde ekili olan bitkinin çeşitliliği ve o toprağın yapısı da dahil olmak üzere bitki besin elementinin toprakta ki durumunu etkilemektedir. Bitkiler fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamak için topraktan besin elementi çekerler. Bu doğrultuda torakta ihtiyaç duydukları besin elementlerinde azalmalar meydana gelir. Bunun yanında diğer doğal faktörlerle de toprakta besin elementi kayıpları meydana gelmektedir. Bitki besin maddelerince fakirleşen topraklara uygun bir gübreleme yapılmadığında, üzerinde tarım yapılan toprakların verimlilikleri yıldan yıla azalış gösterir. En sonunda bu topraklar tamamen verimden düşerler” dedi.

UYGUN VE EKONOMİK BİR GÜBRELEME NASIL YAPILIR?

Toprakta eksilen bitki besin maddelerinin yeniden toprağa verilmesi gerektiğini vurgulayan Tek, “Bu işlem sırasında gübreyi toprağa en uygun zamanda, en uygun miktarda ve bitkinin isteği olan cinsten atmak gerekmektedir. Uygun ve ekonomik bir gübreleme, ancak toprak laboratuvarında yapılan analiz sonucuna dayanılarak yapılabilmektedir. Toprağa uygulanacak gübrenin cinsini, miktarını belirlemek için öncelikle o toprakta mevcut olan besin maddesi miktarını belirlemek gereklidir. Mevcut besin elementi belirlendikten sonra gübre tavsiyesi ona göre yapılmalıdır. Topraktaki miktarı bilmeden rastgele gübreleme yapmak çok yanlış bir uygulama şeklidir. Uygun gübre kullanımı için yapılması gerekli analizlerin doğru ve faydalı olmasının yolu da usulüne uygun toprak örneklemesinden geçer” dedi.

“HER TOPRAK YAPISI FARKLIDIR”

Üreticilerin ‘Tarla komşum şunu attı, ben de atayım’ düşüncesinden uzak durması gerektiğini önemle vurgulayan Tek, “Unutmayalım her toprak yapısı farklıdır. Bu farklıklardan kaynaklanan sebeplerden dolayı gübreleme yapmadan önce analiz yaptırmalı bu doğrultuda ihtiyacımız olan doğru gübreyi doğru miktarlarda uygulamalıyız. Çiftçinin kafasında daima tarlasında, bahçesinde yetiştirdiği ürün için bu sorular vardır. Bu soruların cevabını başka yerde aramak yerine toprak analizlerine dayalı gübreleme programı uygulaması en doğru yoldur” diye açıkladı.

“UYGULANAN FAZLA GÜBRE FAZLA ÜRÜN GETİRME”

Bitkinin ihtiyacından fazla gübrenin toprağa uygulanmasının gereği olmadığını söyleyen Tek, “Üretimden amaç birim alandan elde edilen kazancı artırmaktır. Uygulanan fazla gübre fazla ürün getirmeyeceği için sadece masrafı artırmaktadır. Bu durumda gider artarken gelir aynı kalmaktadır. Bu durumda birim alandan elde edilen kâr da azalmaktadır En kazançlı gübrelemeyi yapabilmek için öncelikle topraktaki besin maddesi miktarını bilmek gereklidir. İşte bunun için toprak analizi mutlaka yaptırılmalıdır. Toprağa gerektiğinden fazla verilen herhangi bir besin maddesi toprakta bitki besin maddeleri arasında ki dengeyi bozar. Bu ise toprakta fazlalığı meydana gelen bir besin maddesinin, diğer besinlerin bitki tarafından alınmasını engellemesi şeklinde olumsuz bir durumun ortaya çıkmasına sebep olur” dedi. Tek, çok gübrenin çok ürün sağlamadığının ve toprağı olumsuz etkilediğinin de özellikle altını çizdi.

TOPRAĞI ANALİZ ETTİRMEDEN GÜBRE KULLANIRSAK NE OLUR?

“Toprağı analiz ettirmeden gübre kullanırsak ne olur?” sorusunu yanıtlayan Tek, şu cevapları sıraladı; “Toprağa gereğinden fazla veya az gübre verilebilir. Toprağa yanlış cins gübre verilebilir. Yanlış cins gübre kullanılabilir. Bunun bir sonucu olarak ürün azalabilir, yatabilir veya kuruyabilir. En azından üründe bir artış olmayabilir. Böylece de gübreye verilen para boşa gitmiş olur, maliyeti arttırıcı yersiz masraflara yol açılabilir. Yanlış zamanda ve yanlış şekilde gübre kullanılabilir. Bu şekilde yapılan bir gübrelemenin ürün artışı üzerindeki etkisi ya az veya hiç olmayabilir. Bütün bunların sonucu olarak gübreden beklenilen yarar sağlanamayabilir. Unutmayalım fazla atılan gübre fazla para demektir.”