Halil DELİBAŞ | DENİZCİLİK VE KABOTAJ | Mersin Haberci Gazetesi
     
 
 
 
 
 
image
Halil DELİBAŞ

Tarih : 1.07.2022  E-Mail : halildelibas40@gmail.com


DENİZCİLİK VE KABOTAJ

Denizciliğin dünya ve dolayısı ile ülkemiz için çok stratejik ve hassas bir endüstri dalı olduğu gerçek. Dünyanın %71’i sularla kaplı ve canlılara oksijen sağlayan, ormanlarla birlikte temel yaşam kaynağı sular. Canlılara yaşam kaynağı olan sular özelliği gereği dünyanın ülkelerarası taşımasının da çok önemli miktarına kaynaklık ediyor. Su yolu taşımacılığı dediğimiz ve okyanuslar, denizler, nehirler, göller, barajlar, kanallar aracılığı ile yapılan bu taşıma şekli denizciliğe hep ayrı bir önem ve öncelik getiriyor.

Bilindiği gibi son yıllarda dünya ülkeleri genelinde, ülkeler arası taşıma hacminde su yolu taşımacılığının oranı,  ortalama %85, ülkemizde ise %88 olarak gerçekleşiyor. Geriye kalan, karayolu, demiryolu, havayolu ve boruyolu taşımacılığının toplam oranı bile denizyolu taşımacılığının yaklaşık 7 de biri kadar.  Bugün , su yolu taşımacılığımız ile doğrudan ilgisi nedeniyle 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramımızdan bahsetmek isterim. Denizcilik genelinde onlarca farklı alt sektör, farklı faaliyet sayabiliriz. Ülkemizde mevcut 2 Deniz Ticaret Odası web sitelerine baktığımızda İMEAK(İstanbul, Marmara, Ege ve Karadeniz Bölgeleri) Deniz Ticaret Odası’nda 68 meslek komitesi(farklı meslek grubu) Mersin DTO’da ise 10 farklı meslek grubu olduğu görülecektir.

Kabotaj Nedir: Osmanlı İmparatorluğu’na uygulanan kapitülasyonlar kapsamında maalesef limanlarımız arası taşıma ve limanlarımızdaki hizmetler(acentelik, yükleme boşaltma, destek hizmetleri, yakıt, kumanya temini..vb) ecnebi tebasına tanınmış idi. Lozan’la kapitülasyonaların kaldırılması sonrası Ata’mızın liderliğinde yapılan önemli inkilaplardan birisi de Kabotaj Kanunu’dur. Bu kanun ile; Kanun Numarası : 815 Kabul Tarihi : 19/4/1926 ,Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı : 359 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 7 Sayfa : 759 Madde 1 – Türkiye sahillerinin bir noktasından diğerine emtia ve yolcu alıp nakletmek ve sahillerde limanlar dahilinde veya beyninde cer ve kılavuzluk ve her hangi mahiyette olursa olsun bilcümle liman hidematını ifa etmek yalnız Türkiye sancağını hamil sefain ve merakibe munhasırdır. Ecnebi sefaini ancak memaliki ecnebiyeden almış oldukları yolcu ve hamuleyi Türk liman ve limanlarına ihraç ederler ve Türk liman ve limanlarından ecnebi liman ve limanlarına gidecek yolcu ve hamuleyi de alırlar. Enmektedir.                  1 Temmuz 1926 tarihinde,  günümüzden 96 yıl önce   yürürlüğe giren bu kanun ile karasularımız dahilindeki denizcilik faaliyetleri(taşımacılık, limancılık, sualtı kaynaklarının çıkarılması, arama kurtarma..vb) vatandaşlarımıza(Türk tebasına ) tanınmıştır. Özetle KABOTAJ kelime anlamıyla bir tekel hakkıdır. Bu hak Kabotaj Kanunumuz ile Türk vatandaşlarına(Türk şirketlerine) geçmişti.

Kabotajdan yeterince yararlanabiliyormuyuz?

Denizyolu taşımacılığı ve kabotaj tüm dünyada üzerinde önemle durulan ve geliştirilen bir sektör. Kabotaj hakkı ABD, Yunanistan gibi denizci ülkelerde halen önemle uygulanmakta. Bilindiği üzer AB ülekelerinde de su yolu taşımacılığı yoğun olarak kullanılmakta ve teşvik edilmektedir. AB nin su yolu taşıma oranını(dahili) %43 olarak bir oran hatırlıyorum.

Bütün bu avantajlara rağmen ülkemiz dahili taşımacılığında denizyolunu yeterince kullanamıyoruz. Daha doğrusu kullanmıyoruz. Halen dahili taşımada 6 No.lu ÖTV Genel Tebliği uyarınca, denizyolunda 2004 yılından itibaren gemilere sağlanan ÖTV’siz yakıt imkanına rağmen, limanlardaki aşırı formaliteler(gümrüklü saha, liman sorunları, zamanlama sorunları, kamusal gecikmeler) ve tarife sorunları nedeniyle dahili deniz taşımacılığımız çok düşük oranlarda gerçekleşiyor. Dahili taşımada maalesef %90’lara varan oranlarda karayolunu kullanıyoruz son 20 yıldır. Uluslararası taşımada %90’ lara yaklaşan denizyolu taşımacılığı dahili taşımada ise; 2010 yılında; 19 milyon, 2015 yılında 26 milyon ton ve 2021 de ise 31 milyon ton olarak %5 e yakın oranda gerçekleşmiş. Dahili kargo taşımacılığında yine demiryolu taşıma oranı %4,5 ve havayolu ise binde 2-3 oranlarında. Yılda 500 milyon ton civarında yük ise yurt içinde karayollarımız ile taşınıyor. Bu ise başta trafik kazaları, can ve mal kayıpları , karayolu yapım ve bakım masrafları olmak üzere ülkemiz adına olumsuz bir tablo. Dahili deniz taşımamızla ilgili bu olumsuz özet sonrası “Kabotaj ve Denizcilik Bayramınızı” kutlarken, denizcilik, kabotaj ve çevrenin önemini vurgulamak adına bu konuların okullarımızda eğitime dahil edilmesinin çok önemli olduğunu vurgulamak isterim. Ülkemiz ve dünya denizlerinde bayrağımızı dalgalandıran denizcilerimizin pruvaları neta rüzgarları sakin olsun.




 
  YAZARIN ARŞİVİ
 
 
 
  YORUMLAR
 
 
  YORUM YAZIN
 
Adınız Soyadınız :

Yorumunuz          :

Güvenlik Kodu     : Güvenlik Kodu
Kod                        :

 



  HABERCİ GAZETESİ
 

  HABER ARAMA
 
  

  HABERCİ SPOR
 


  BİK İLANLAR
 




  SOSYAL MEDYA
 

  NÖBETÇİ ECZANELER
 
 

 




sanalbasin.com üyesidir

 
         
ANASAYFA HABER ARŞİVİ KÜNYE İLETİŞİM GİZLİLİK İLKELERİ

 
Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz.
mersinhaberci.com © Copyright 2016-2024 Tüm hakları saklıdır. İzinsiz ve kaynak gösterilemeden yayınlanamaz, kopyalanamaz, kullanılamaz.

URA MEDYA