Plastikler Ekosistemin dengesini bozan çevre kirliliğine neden olan en önemli kirleticilerden birsi. Yaygın bir şekilde çevre kirliliğine neden olan plastik çöpler, İnsan ve doğadaki diğer canlıların yaşamı ve halk sağlığı için de ciddi tehlike oluşturuyor.
UNDP Türkiye Kimyasallar ve Atık Sektör Yöneticisi Mahmut Osmanbaşoğlu, "1950’lerden günümüze üretilen 8 milyar ton plastiğin sadece 1 milyar tonu geri dönüştürülmüş, kalan 7 milyar ton ise atık olarak doğada bulunmaya devam etmektedir. Bu durum dünyamızın plastiklerle dolmasına neden olmuştur” bilgisini veriyor.
Plastik tüketiminin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturan tek kullanımlık plastik ambalajlar Sorunun en büyük kaynağını oluşturuyor. Görünen o ki bu hızla plastik üretilmeye ve tüketilmeye devam edilirse plastik kirliliğinden kaynaklı çevre sorunları da artarak devam edecek.
Plastik kirliliği ile mücadele eden Gelişmiş ülkeler plastik atıklarını başka ülkelere satmanın daha kolay ve ucuz olduğunu keşfetti. Çin’in plastiklere yönelik 2018 de ithalat yasağı getirmesinden sonra plastik atık ithalatının yeni adresi Türkiye oldu. Türkiye’nin ithalatı 2016 yılı başında ayda 4.000 ton iken 2018 başında aylık 33.000 tona, 2019’da ise 48.500 tona çıktı. Türkiye’de plastik atık ithalatı son 16 yılda 196 kat arttı.
Greenpeace Akdeniz’in Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve İngiltere Ulusal İstatistik Dairesi’den topladığı verilere göre;
Türkiye yine Avrupa’dan en çok plastik çöp alan ülke oldu
Türkiye, 2019'da 11,4 milyon tonluk ithalatla AB ülkelerinden en çok çöp alan ülke oldu. Türkiye, 2020 yılında da Avrupa'dan en çok plastik atık alan ülke oldu. Geçen seneye göre plastik atık ithalatında yüzde 13 artış gerçekleşti ve her gün 241 kamyon dolusu plastik atık Türkiye'ye geldi.
Avrupa’nın yeni plastik çöplüğü haline gelen Türkiye’de plastik atıklar çevre sorunu yaratmaya devam ediyor. İzmir kemal paşada, tonlarca plastik atığın bulunduğu alanın kime ait olduğu, atıkların nereden, ne zaman oraya getirildiği ve yeterince denetim yapılmadığı görüldü. Greenpeace’in Adana’da çektiği görüntüler, ithal edilen plastiklerin bir kısmının doğaya atıldığını ya da yakıldığını gözler önüne serdi.
Türkiye tam olarak atık yönetimin hayata geçirememiş kendi çöpü ile baş edemeyen bir ülke. Ekonomik kaygılara çöp ithal etmek geri dönüşümde yaşanan sorunların artmasına neden olduğu gibi çevre kirliliği yükünü de artıracaktır
Türkiye kendi plastik atıkları ile baş edemezken plastik atık ithal etmesi doğru bir yaklaşım değildir. Türkiye önce kendi ürettiği plastik atıkları toplayıp değerlendirmelidir. Plastik çöp ithal ederek, Alışverişte plastik poşet kullanımın yasaklayarak Sıfır atık ülkesi olmayız. Geri dönüşüme ilişkin altyapı eksiklikleri giderilmeli sadece plastikler değil, kâğıt, cam, metal gibi geri dönüştürülen çöp ve katı atıklar kaynağında ayrı toplanmalıdır. Kaynağında ayrıştırma, plastik atık ithalatına da çözüm olduğu gibi, bu şekilde geri dönüştürülen atıklardan ciddi bir ekonomik gelir elde edilecek, aynı zaman atık miktarı ve çevre kirliliği azalacak doğal kaynaklar korunacaktır.