SONER AYDIN

Mersin bir taraftan 29 Aralık günü yaşanan sel felaketinin yaralarını sarmaya çalışırken, bir yandan hasar tespit çalışmaları yapılıyor. Selin kent merkezinde yarattığı yıkımın yanı sıra Tarsus’un Kulak, Özel Bahşiş ve Kelahmet köyleri ile Akdeniz’in Kazanlı ve Adanalıoğlu Mahalleri’nde üretim yapan çiftçilerin umutsuz bekleyişi sürüyor. Tamamen sular altında kalan bölgelerde Türkiye'de üretilen biberin yüzde 70'ini karşılanıyor. Hasat öncesi afete maruz kalan çiftçiler seralara dolan suların bir an önce boşaltılmasını bekliyor. Selin vurduğu Tarsus ve Akdeniz’deki tarım arazilerinde incelemelerde bulunan Mersin Ziraat Odası Başkanı Cengiz Gökçel gözlemlerini gazetemize değerlendirdi. Gökçel, yaklaşık 60 bin dönüm tarım arazisinin sular altında kaldığı bilgisini verdi. Seraların su altında kalmasından dolayı çiftçilerin bu sezon ürün alamayacağını dile getiren Gökçel, bazı üreticilerin kayıklarla su üstünde kalan patlıcan ve biberlerini topladığını belirtti. 

“SERALAR SU ALTINDA”
Mersin’de yaşanan sel felaketinden en büyük zararı çiftçilerin gördüğünü aktaran Cengiz Gökçel, Akdeniz ve Tarsus’ta ürkütücü bir tablo ile karşılaştıklarını ifade etti. Seraların olduğu gibi su altında kaldığını dile getiren Başkan Gökçel, “Seraların su altında kalmasının nedeni kodunun düşük kalması yani deniz seviyesi ile aynı olması. Tarım alanlarına dolan suyun denize deşarjının mümkün olmaması. Burada daha önce 1968 ve 2001 yıllarında yine böyle bir su baskını yaşanmış. O zaman da ortaya böyle kötü görüntüler çıkmış. O zamandan bu zamana buraların tekrar su baskınına maruz kalmaması için yatırım, çalışma yapılmamış bunu tespit ettik. Bölgede incelemelerde bulunan Devlet Su İşleri İdaresi (DSİ) yetkilisi pompaların revize edilmesi ve kalıcı bir çözüm için bir projelerinin başladığı bilgisini verdi. Bunun 2017 yılında sonuçlanacağını iletti. Zaten bizim de talebimiz bir daha böyle bir görüntünün ortaya çıkmaması için bir düzenleme yapılması yönündeydi” diye konuştu.

“SERALARDAN BİR DAHA ÜRÜN ALMAK MÜMKÜN DEĞİL”
Tarsus, Kazanlı ve Adanalıoğlu’ndaki tarım arazilerinde hasat dönemine girildiğini ancak hasat yapılacak seraların sular altında kaldığını kaydeden Gökçel, “Örtü altında üretimde hasat yeni başladı. Tam çiftçilerimizin ürünlerini hasat edip gelir elde etmeye başlayacağı zaman böyle bir afet yaşandı. Bu seralardan bu şartlarda tekrar ürün almak mümkün değil. Bitkilerin tamamına yakını çürüyüp koruyacak. Seraların kurutulup, ekim dikimin başlaması bir süre alacak. Çiftçi fide ekecek o çok büyük meblağ tutuyor, para kazanmadan masraf edip o fideler yeniden yetiştirilecek. Ama gördüğüm kadarıyla bu bölgede ekilen ve sular altında kalan bitkiler bir daha ürün vermez” dedi.

“AFET BÖLGESİ İLAN EDİLMELİ”
Sel sularının altında kalan bölgenin afet bölgesi kapsamına alınması gerektiğini talep eden Gökçel, “Zarar gören seralara yeni fidelerin alınması ya da az zarar görmüş bitkilerle üretime devam edilebilmesi, zarar görmüş su pompaların yenilenmesi, yeni sera malzemelerinin alınabilmesi için çiftçilerimize nakdi ve ayni yardımlarda bulunulması gerekiyor. Yetkililerden bunu talep ediyoruz. Çünkü sel ile birlikte sebze fiyatları yüzde 50 arttı. Bu durum da göz önünde bulundurularak çiftçilerimize hem nakdi ve ayni yardım yapılmalı hem de çiftçilerimize dönük borç affının gündeme getirilmesi gerekli” diyerek yetkililere seslendi.

“SEL FİYAT ARTIŞI OLARAK TÜKETİCİYE YANSIYACAK”
Selin en fazla zarar verdiği tarım alanlarında yaklaşık 60 bin dönümün üzerinde örtü altı sebze üretimi yapıldığı bilgisini veren Gökçel, bunun fiyatlara yansıyacağını savundu.  Bu mevsimde Mersin ve Antalya’da üretim yapıldığını aktaran Gökçel, “Bu bölgede ülkenin ihtiyacı olan sebzenin yaklaşık yüzde 60’ı üretiliyor. Dolayısıyla tüketicilerimize de fiyat artışı olarak yansıyacak.  Fiyatlarda bir artış gözlemliyoruz. Bir an önce önlem alınıp bunun önüne geçilmeli” diye konuştu.

“SEL FELAKETİ ÇİFTÇİYİ YOKSULLUĞA İTTİ”
Son yıllarda yaşanan gelişmeler ve üzerine gelen sel felaketi ile birlikte çiftçinin iyice kıskaca girdiğini sözlerine ekleyen Gökçel şöyle konuştu: “Üretim maliyetlerinin altında kalan fiyatlar çiftlerimizin her yılı zararla kapatmasına neden oldu. 2014 yılında yine bu bölgede don afeti yaşandı, elektrik kesintisinden kaynaklı çiftlerimiz örtü altındaki ürünlerini koruyamadı. Geçtiğimiz yıl Rusya ile yaşadığımız kriz çiftçimize bir de ekonomik olarak zarar verdi. Üstüne yaşadığımız bu sel felaketi çiftlerimizi iyice yoksulluğa itti. Burada bizi endişelendiren durum şu; çiftlerimiz önceleri Ziraat Bankası’na borçlu idi. Ziraat Bankası’ndan borcu alıp üretimi yapıyordu. Üretimden sonra borcunu ödeyip, tekrar krediye başvuruyordu ama bu böyle gelişmedi. Çiftçi üretimden istediği geliri elde edemeyince başka finansal kaynaklar bulmak zorunda kaldı. Çiftçilerimiz çareyi özel bankalarda bulmaya başladı. Şuan çiftlerimizin çoğu özel bankalara borçlular. Esas kötü olan durum bu. Eğer çiftçilerimiz bu felaketten dolayı gelir elde edemezse değil borcunu faizini bile ödemesi bile mümkün değil. Dolayısıyla mutlaka bir borç affının gündeme getirilmesi, çiftçilerimize yeni bir kaynağın sağlanması gerekir.”

“ÇİFTÇİNİN PSİKOLOJİSİ BOZULDU, YARDIM ELİ BEKLİYOR”
Çitçilerin selden psikolojik olarak da etkilendiğini vurgulayan Cengiz Gökçel, “Çiftçilerimiz bu durumdan psikolojik olarak da etkilenmiş durumda. Binbir emekle, masrafla bitkisini yetiştirmiş tam hasat edip gelir elde edeceği zaman bir afetle karşılaşmış bütün hayalleri yok olmuş. Bir böyle bir durum var bir de birkaç hafta sonra aldıkları kredilerin ödeme tarihleri geliyor. Bu kredileri ödemekle alakalı ne yapacaklarını bilmiyorlar. Çiftçilerimiz gerçekten çok zor durumda. Psikolojileri bozuk, uzanacak el bekliyorlar. Bu el de inşallah devletimizin şefkatli eli olur.”