HEDİYE EROĞLU

Ticaret Bakanlığı himayesinde Mersin Valiliği koordinasyonunda, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ile Mersin Ekonomi Platformu (MEP) organizasyonunda, çok sayıda kurum ve kuruluş işbirliğinde gerçekleştirilen Mersin Ekonomi Zirvesi’nin sonuç bildirgesi geniş katılımlı toplantıyla kamuoyuyla paylaşıldı.

Bir yıl süren zirve çalışmaların finaline ilişkin MEÜ Akdeniz Konferans Salonunda düzenlenen toplantıya, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, Mersin Valisi Atilla Toros, MEÜ Rektörü Prof. Dr. Erol Yaşar, MTSO Başkanı Hakan Sefa Çakır, Mersin Ticaret Borsası Başkanı Ö Abdullah Özdemir, Mersin Ekonomi Platformu Başkanı Servet Özkaya başta olmak üzere çok sayıda kişinin katılımıyla yapıldı.

İŞTE MERSİN EKONOMİ ZİRVESİ SONUÇ BİLDİRGESİ

‘Bölgesel güçten küresel oyunculuğa’ sloganıyla hazırlanan bildirgede Mersin, hak ettiği yatırımları istedi. Sanayi ve teknoloji, lojistik, tarım ve turizm başlıklarından oluşan bildirgede zirve sonrası adımlar ve sürecin takibinin yapılacağı da vurgulandı.

Ancak bir yılı aşkın sürede hazırlanan raporda; Konteyner Limanı, Tarsus-Kazanlı Turizm Bölgesi, Pamukluk Sulama Projesi, metro ve raylı sistem projelerinin hayata geçirilebilmesi ile ilgili önerilerin yer almaması tepki çekti.

SANAYİ VE TEKONOLOJİ

Bildirgede sanayi ve teknoloji alanında yapılacak çalışmalarla ilgili şu ifadelere yer verildi; “Sanayi ve Teknoloji alanında; Yeşil dönüşüm ve dijital dönüşüm yatırımlarına yönelik firmaların finansman ihtiyacını karşılamak için ulusal ve uluslararası fon ve destek mekanizmaları takip edilecek ve firmaların bu destekler hakkında bilgilendirilmesi sağlanacaktır.

TUİOSB alanının ortasından geçen yolun bölünmüş yol olarak tamamlanması hususu Karayolları Genel Müdürlüğü nezdinde takip edilecektir.

Silifke Organize Sanayi Bölgesi için ilave yatırım alanının belirlenmesi ve genişleme sürecinin hızlandırılması hususu; yatırım programına proje teklifi yapılmasına binaen bütçe imkanları çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı nezdinde takip edilecektir.

Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesinin kapasitesinin geliştirilmesine yönelik ihtiyaç; Orta Vadeli Program (2025-2027) kapsamındaki ‘Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin sayısı artırılacak, bölge altyapıları desteklenerek girişim ofisleri modeli kuluçka merkezleri yaygınlaştırılacak, daha fazla girişimci ekosisteme dâhil edilecektir’ politikası kapsamında değerlendirilecektir.

Enerji maliyetlerinin üretim maliyetleri içerisindeki payının düşürülmesiyle ilgili olarak imalat sanayi alanında faaliyet gösteren firmalar; Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM), Yatırım Teşvik Sistemi, Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) Destek Programı ile Enerji ve Karbon Azaltımı (EKA) Destek Programı gibi destek programları aracılığıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirilecektir.

Yatırım Teşvik Sistemi’ndeki bölgesel teşvik uygulamasının katma değerli, yöreye özgü ve niş yatırımları önceliklendirmesi ihtiyacına karşılık olarak, 30.05.2025 tarihli ve 32915 sayılı Resmi Gazete ile ilan edilen Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamındaki Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi programlarından istifade edilecektir.

“ŞEHİR MERKEZİNDE KALAN SANAYİ SİTELERİNİN TAŞINACAK”

Organize sanayi bölgelerinde mevcut yatırım alanlarının genişletilmesi hususunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı; ilgili bakanlıklar ile koordine bir şekilde ülke çapında yeni sanayi alanları belirleme çalışmaları yürütmektedir.

Küçük sanayi sitelerinin kent merkezinde kalması ve genişleme imkanlarının bulunmaması sebebiyle, şehir merkezinde kalan sanayi sitelerinin taşınmasına yönelik planlama çalışmaları başlatılacaktır. ‘Yerleşim Alanı İçerisinde Kalan Sanayi Siteleri İle Sanayi İşletmelerinin Dönüşüm ve Gelişim Projelerinin Kredilendirilmesi Hakkında Yönetmelik’ kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından kredi desteği alınabilecektir.

Orta – yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerde üretim yapan firmaların katma değerli üretim yapabilmeleri ve sürdürülebilir büyüyebilmeleri adına orta ölçekli sanayi alanları geliştirilmesi ihtiyacı bulunmaktadır. Orta ölçekli sanayi alanları oluşturmaya yönelik çalışmalar kapsamında OSB’lerin altyapı, arıtma ve hizmet binası yatırımları ile sanayi sitelerinin altyapı inşaatlarının tamamı, üstyapı inşaatlarının ise %70’ine kadar olan kısmı için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kredi desteği sağlanabilecektir”.

MERSİN’İN İTİCİ GÜCÜ; LOJİSTİK

Mersin’in itici gücü olan lojistik alanında ise şu başlıklar öne çıktı; “Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında nüfus, taşıt ve ticaret hacmi açısından kapasitesi yeniden değerlendirilen Akbelen Mezarlığı Alt Geçit Kavşağı için revize proje çalışmaları gerçekleştirilerek, proje onay süreçlerinin akabinde yapım çalışmalarına başlanacaktır.

Kıyı ve deniz kirliliğini engellemek amacıyla yatırım programında yer alan atıksu ve derin deniz deşarjı projeleri hayata geçirilecektir.

Mersin metrosu ve raylı sistem bağlantılarının hayata geçirilebilmesi için yerel yönetimler ve ilgili merkezi kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyon faaliyetleri artırılacaktır.

Akdeniz ilçesi Toroslar Mahallesi Taşkent mevkiinde hayata geçirilmesi planlanan “Taşkent Lojistik Üstü Projesi” kapsamında Organize Sanayi Bölgeleri için 12 km uzunluğunda Yeni Taşkent Bölgesi İltisak Hattı Bağlantıları (OSB1- OSB2)  ile Yeni Taşkent Yük Merkezi (1. Etap) projesi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün yatırım programına alınmış olup yapımına başlanacaktır.

“MERSİN LOJİSTİK LİMANI İÇİN ETÜT-PROJE ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR”

Mersin Lojistik Limanı için etüt-proje çalışmaları Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca devam edilmektedir.

Türkiye genelinde organize sanayi bölgelerinin iltisak hatları ihtiyacının belirlenmesine yönelik olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü’nce araştırma ve analiz çalışmaları başlatılmıştır. Araştırma neticesine göre öncelikli iltisak hatlarının tespit edilerek gerekli yatırımlar hayata geçirilecektir. Mersin Tarsus OSB ve Tarsus OSB iltisak hattı yapım projeleri 2025 Yılı Yatırım Programında bulunmakta olup yapımlarına yıl içerisinde başlanılacaktır.

Doğu Akdeniz’de tersane yatırımının hayata geçirilmesinin 12. Kalkınma Planı’ndaki tedbirlerle uyumlu olduğu görülmektedir. Bahse konu projenin hayata geçirilebilmesi için uygun alan ve işletme modeli tespitine yönelik çalışmalar yerel ve merkezi kurum ve kuruluşların işbirliğinde yürütülecektir.”

TARIMIN DERDİ KURAKLIK

Bildirgede; türkiye’nin tarımsal üretimde öne çıkan illerinden olan Mersin’de tarım alanında da şu çalışmaların yapılması istendi; “Tarım sektöründe mevsimlik işçilerin ücretlendirme, sosyal güvenlik ve çalışma koşullarına ilişkin yaşanan sorunların çözümü için 2024/5 sayılı Mevsimlik Tarım İşçileri Genelgesi kapsamında yerelde oluşturulacak mevsimlik tarım işçileri izleme kurulları aracılığıyla taraflar arasında uzlaşı sağlanması desteklenecektir.

Bitkisel üretimde su kısıtı ve iklim değişikliği dikkate alınarak, havza ve il düzeyinde planlamaya geçilmesi desteklenecek; ayrıca su tüketimi yüksek ürünlerin sınırlanması, kuraklığa dayanıklı bitkilerin teşviki ve su ayak izine dayalı üretim desenlerinin yaygınlaştırılması amacıyla üreticilere yönelik bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

Tarımsal sulamada suyun verimli kullanımı ve maliyetlerin azaltılması amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen projeler aracılığıyla, sulama altyapısının kapalı sistemlere dönüştürülmesi sağlanacaktır.

Yaşanan ürün kayıplarının azaltılması ve gıda arz güvenliğinin artırılması amacıyla üretici örgütlerinin iş birliği içinde hareket ederek soğuk zincir altyapılarını güçlendirmesi teşvik edilecektir.

KİMYASAL KALINTI AZATILMALI

Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde pestisit ve kimyasal gübre kullanımının azaltılmasına yönelik olarak, biyolojik ve biyoteknik mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması, üreticilere bu konuda bilgi ve destek sunulması konularında Tarım ve Orman Bakanlığınca proje bazlı çalışmalar yürütülmektedir.

Akdeniz meyve sineği ile entegre mücadele konusunda kısır böcek salımı uygulamalarına yönelik Ar-Ge çalışmalarına öncelik verilecektir.

Yaş meyve ve sebze üretiminde pestisit kalıntısı kaynaklı sorunların azaltılması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığınca ‘Biber, Turunçgil ve Yaprağı Yenen Sebzelerde Pestisit Kalıntısıyla Mücadele Eylem Planı’ uygulanacaktır.

Meyve hasadında ürün kalitesini artırmak ve tüketici güvenini sağlamak amacıyla, olgunluk indekslerinin belirlenmesi ve güncellenmesi yönünde TSE ile işbirliği gerçekleştirilecektir.

Bitkisel üretimde ürün ve havza bazlı envanter çalışmaları hayata geçirilecektir. Ayrıca su kısıtı dikkate alınarak yeni tarımsal ürün deseni çalışmaları yürütülecektir.”

KAZI VE RESTORASYON PROJELERİNE YÖNELİK KAYNAK TAHSİSİ ÇALIŞMALARI HIZLANDIRILACAK

Son olarak bildirgede turizm alanında ise şu öneriler öne çıktı; “Mersin’in kültürel ve tarihi varlıklarının turizme kazandırılması amacıyla, ören yerleri, kazı alanları ve tarihi yapılar için altyapı ihtiyaçlarının giderilmesine ve sürdürülen restorasyon projelerine yönelik kaynak tahsisi çalışmaları hızlandırılacaktır.

Anemurium Antik Kenti I. Etap Çevre Düzenleme İşi, Uzuncaburç Antik Kenti Zeus Tapınağı Temenos Duvarı Restorasyonu ve Mut Alahan Manastırı Onarımı ise devam etmekte olup, bu çalışmaların Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda 2025 yılı içerisinde tamamlanması planlanmaktadır.

‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında 11 adet arkeolojik kazı ilimizde devam etmektedir.

Adamkayalar çevre düzenlemesi projesi hazırlanmıştır. Çevre düzenleme projesinin uygulama aşamasına geçilecektir.

MERSİN TANITIM İLE DAHA GÖRÜNÜR HALE GETİRİLECEK

Mersin’in tanıtımına yönelik dijital içeriklerin zenginleştirilmesi ve Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) faaliyetlerinin yerelde daha görünür hale getirilmesi sağlanacaktır. Narenciye Festivali başta olmak üzere kente özgü etkinliklerin Kültür Yolu Festivali gibi ulusal tanıtım platformlarına dahil edilmesi için girişimlerde bulunulacaktır.

Rusya Federasyonu ve Türk Devletleri Topluluğu ülkeleri, Mersin’in ihracat ve turizm açısından öncelikli hedef pazarları arasında yer almakta olup, bu pazarlara yönelik tanıtım faaliyetleri artırılacak; Çukurova Uluslararası Havalimanı’ndan doğrudan uçuşlara uygun destinasyonlara yönelik tanıtım organizasyonlarına ağırlık verilecektir.

Mavi bayraklı plaj sayısının arttırılması için özel tesisler, yerel idareler ve kamu kurum kuruluşları ile koordineli hareket edilmektedir. Seyhan Nehri’nin Akdeniz’e taşıdığı kirliliğin önlenmesi konusunda yerel idareler ile kurulan koordinasyon çalışmaları devam ettirilecektir.

Tarsus’un kent merkezinde konaklama kapasitesinin artırılması ihtiyacı doğrultusunda yatırımcıların butik otel yapımına yönelik ön fizibilite çalışmalarıyla yönlendirilmesi sağlanacaktır.

ÇEŞMELİ OTOBANI TAŞUCU’NA ULAŞMALI

Mersin ile diğer kıyı kentleri arasındaki ulaşım standardını yükseltecek ve seyahat süresini ciddi oranda azaltacak Taşucu–Çeşmeli Otoyolu ve Akdeniz Sahil Yolu projelerinin bütçe imkânları dâhilinde en kısa sürede tamamlanması amacıyla çalışmalarda bulunulacaktır.

Kültür Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgelerinde (KTKGB) planlanan yatırımlarla ilgili olarak üst ölçekli planların tamamı Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmıştır.

Narlıkuyu Akyar KTKGB ve Taşucu Boğsak KTKGB ikinci etap kısımlarda alt ölçekli imar planı çalışmaları ilgili yerel idarelerle koordineli olarak yürütülmektedir. Diğer KTKGB’lerin alt ölçekli imar planları Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmıştır. Kültür Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgelerine yatırımcı çekilmesine yönelik ulusal ve uluslar arası düzeyde tanıtım faaliyetleri geliştirilecektir.

ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN BİR FUAR VE KONGRE MERKEZİ KURULMALI

Çukurova Uluslararası Havalimanı’nın faaliyete geçmesiyle birlikte Mersin’in fuar ve kongre turizminden daha fazla pay alabilmesi için uygun lokasyonda, uluslararası standartlara uygun bir fuar ve kongre merkezi kurulması yönünde fizibilite ve yer seçimi çalışmaları başlatılacaktır. Bu süreçte yatırımcı ilgisi, pazar talebi ve finansman desteği olanakları değerlendirilerek projeye uygun destek mekanizmalarına erişim sağlanması hedeflenmektedir.

UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Miras Listesi’ne giriş süreci kapsamında, Kanlıdivane Örenyeri ve Uzuncaburç Antik Kentinin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine dahil edilmesi için gerekli dosyalar Kültür ve Turizm Bakanlığı uhdesinde hazırlanmış ve başvurular yapılmıştır. Bu yöndeki çalışmalar Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve kazı başkanları ile koordineli bir şekilde devam etmektedir.”

ZİRVE SONRASI NE OLACAK?

Zirve sonrası adımlar ve sürecin takibinin de sıkı bir şekilde yapılacağının vurgulandığı bildirgede, “Zirveyle birlikte elde edilen bilgi, görüş ve öneriler, Mersin’in ekonomik gelişiminde yol gösterici olacaktır.

Bundan sonraki süreçte: Yerel paydaşların katılım sağladığı sektörel Eylem İzleme Grupları oluşturulacaktır.

Bakanlıkların önerileri doğrultusunda yerel düzeyde proje geliştirme süreçleri başlatılacaktır.

Bu öneri ve projelerin takibi için bir izleme ve değerlendirme mekanizması kurulacaktır.

Zirvede dile getirilen taleplerin, ilgili Bakanlıklar düzeyinde resmi olarak izlenmesi ve geri bildirim alınması için bir ‘görüşme takvimi’ oluşturulacaktır.

Sonuç olarak; Mersin Ekonomi Zirvesi, şehrimizin sahip olduğu potansiyeli ortak akılla değerlendirmek, mevcut sorunlara birlikte çözüm aramak ve Mersin’i daha güçlü bir ekonomik gelecek hedefiyle buluşturmak adına önemli bir adım olmuştur. Kamu, özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının aynı hedef doğrultusunda buluştuğu bu süreç; Mersin’in, dayanışma kültürüyle büyüyen, işbirliğiyle gelişen bir şehir olduğunu bir kez daha göstermiştir.

Güçlü lojistik altyapısı, tarım ve sanayideki üretim gücü, turizmdeki çeşitliliği ve insan kaynağı ile Mersin, sadece bölgesel kalkınmanın değil, Türkiye’nin küresel rekabet gücünün de önemli aktörlerinden biridir.

Bu bildirgede yer verilen görüş ve öneriler, bundan sonraki yolculuğumuzda hep birlikte yürüyeceğimiz bir yol haritası niteliği taşımaktadır. Tüm paydaşlarımızla birlikte, daha adil, daha üretken ve daha güçlü bir Mersin için çalışmalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz” denildi.