GİZEM EKİCİ

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde yürütülen ve aralarında Mersin’in de olduğu 31 ili kapsayan “Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması Projesi – CityAir”in üç yıllık çalışma dönemi tamamlandı.

Ankara’da gerçekleştirilen CityAir kapanış toplantısında, proje kapsamında elde edilen teknik bulgu ve sonuçlar 4 ana başlıkta kamuoyu ile paylaşıldı.

Hava kalitesinin sokak seviyesinde tespiti için HEY Portalı ve yerli “NEFES” yazılımının da kullanıldığı proje kapsamında elde edilen çıktılar 81 ile yaygınlaştırılacak.

31 İLİN TEMİZ HAVA EYLEM PLANLARI GÜNCELLENDİ

Toplam 36 ay devam eden proje çerçevesinde elde edilen teknik bulgu ve sonuçların kamuoyu ile paylaşıldığı toplantıda 31 ilin temiz hava eylem planları, elde edilen teknik verilerle güncellendi. CityAir projesi, 31 ildeki emisyon envanteri, modelleme çalışmaları, azaltım önlemleri ve kamuoyu farkındalığı olmak üzere dört ana başlıkta yürütüldü.

İlk başlıkta yürütülen faaliyetler emisyon verilerinin derlenmesi ve raporlanmasında kapasitenin artırılmasına yönelik oldu. İl envanterlerinin, mekansal dağılımın ve veri yönetiminin iyileştirilmesine yönelik desteği içeren faaliyetlerde ana hedeflerden biri orta-uzun vadeli bir bakış açısı, ulusal/bölgesel/yerel eylem planlarının etkinliğinin değerlendirilmesi ve hava kirletici konsantrasyonları üzerindeki etkilerinin simüle edilmesiydi.

Sonuç iki faaliyetleri kapsamındaki hava kalitesi modellemesi, seçilen şehir ve illerde mevcut ve gelecekteki hava kalitesini değerlendirme ve hava kalitesi tahmin sistemini Bakanlık bünyesine kazandırmayı amaçladı. Bu çerçevede Türk uzmanların ilk elden deneyim kazanmaları ve AB'deki meslektaşları arasında işbirliği kurmaları için doğrudan temas ve görselleştirme fırsatları sağlamak amacıyla Hava Kalitesi Değerlendirme ve Modelleme Çalışma Ziyaretleri gerçekleştirildi. 

Üçüncü bölümde 31 il için en uygun maliyetli emisyon azaltma önlemlerini belirlemek için Emisyon Azaltma Yol Haritası hazırlandı. Almanya, İtalya, Polonya ve Fransa'dan paydaşlar yerel, ulusal ve Avrupa ölçeklerinde, endüstrilerden ve konut ısıtmasından kaynaklanan emisyonları azaltmaya yönelik önlemler, düşük emisyon bölgesi ve trafiğin etkisi hakkındaki yönetim deneyimlerini Türk katılımcılarla paylaştı. Avrupa Komisyonu, Yeşil Mutabakat ve Sıfır kirlilik eylem planına odaklanarak hava kalitesi Avrupa politikaları ve perspektifleri hakkında bir konuşma yaptı. Bu etkinliğe Türkiye'nin 31 ilinden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yerel yönetim temsilcileri aktif olarak katıldı.

Sonuç raporunun 4. aşamasında ise, hava kalitesi hakkında çok paydaşlı kamuoyu bilinçlendirme çalışmalarının ayrıntılarına yer verildi. Bu kapsamda 36 ay süresince vatandaşlar, çocuklar, öğrenciler, STK çalışanları, özel sektör şirket ve kurumlarının katılımı ile basın ve ilgili diğer platformların katılımıyla hava kirliliği ve hava kalitesi konusunda gerçekleştirilen kamuoyu bilinçlendirme faaliyetleri ayrıntılı raporlandı.

Projede yer alan iller; Aydın, Denizli, İzmir, Manisa, Muğla, Uşak, Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye, Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Sivas, Tokat, Afyonkarahisar, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Karaman, Kayseri, Konya, Nevşehir ve Niğde.