Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği’ne (TESKOMB) bağlı kredi kefalet kooperatiflerine borçları olan esnaf ve sanatkarların 786 milyon lirayı bulan anapara borçlarının yeniden yapılandırılacağını açıklaması, olumlu bulunmasına karşın esnafı fazla rahatlatmadı. Yeniden yapılandırmayı İHA muhabirine değerlendiren Mersin ESOB Başkanı Dinçer, sadece yapılandırmanın çözüm olmadığını, esnafın önünün açılabilmesi için kalıcı tedbirlere ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

“PİYASADAN ALIŞVERİŞ OLMAYINCA ESNAF ÇOK SIKINTILI DÖNEMLER YAŞADI”

Geçen yıllarda yaşanan olumsuzluklar ve piyasaların kötü olması nedeniyle esnafın çok sıkıntılı dönemler yaşadığına ve iş potansiyelinin çok düştüğüne işaret eden Dinçer, “Bizim işimiz piyasaların düzenlenmesine ve halkın alım gücüne bağlı. İşçinin, memurun, çiftçinin elinde para olacak ki, bizlerden alışveriş yapacak. Bu kesimler zaten sıkıntılı kesimler. Durum böyle olunca esnafımız da sıkıntılı günler geçirdi. Öte yandan geçen sene hiç arzu etmediğimiz 15 Temmuz olayı yaşadık. Onun getirdiği sıkıntılar ve tedirginlikler vardı. Piyasa tedirginliği sevmiyor. Bunun sonucunda esnaf ve sanatkar daha da zor duruma düştü” dedi.

“KREDİ KULLANAN ESNAF, BORCUNU ÖDEMEKTE ZORLANIYOR”

Zor duruma düşün esnaf ve sanatkarın, ihtiyaçlarını karşılamak için kredilere yüklendiğine dikkat çeken Dinçer, piyasada arzu edilen hareketlilik olmayınca, kredi alan esnafın bu krediyi ödemekte de zorlandığını dile getirdi. Borçlar ödenemeyince esnaf kefalet kooperatiflerinde takip sayısının yükselmeye başladığını ifade eden Dinçer, “Esnaf kefalet bizler için son derece önemli bir kaynak, çünkü elimize yapışabilecek en kolay kredi. Hem faizi düşük, yüzde 5 faizle 5 yıllığına kredi alıyorsun. Ama bu kez krediyi kullanacak arkadaşlarımızın da sıkıntıları çıkabiliyor. Çünkü esnaf kefalet krediyi kullandırsa bile sonuçta bankacılık kuralları uygulanıyor. Halk Bankası’na gönderiyorsunuz, orada kredi çekmeye uygun olup olmadığı araştırılıyor. Protesto edilmiş senetlerinin bulunmaması, çeklerinin yazılmamış olması, kredi kartlarında sıkıntı olmaması, başka kredilerden sıkıntı yaşamamış olması gerekiyor. Bu durumda az sayıda insana belki kredi kullandırabiliyorsunuz ama kredi kullanan da piyasa koşullarından dolayı borcunu ödemekte zorlanıyor” diye konuştu.

Esnaf ve sanatkarın yapılandırmadan yararlanabilmek için kooperatiflere başvurmaları gerektiği bilgisini veren Dinçer, 29 Eylül 2017 tarihine kadar başvuranların, birinci taksitlerini peşin ödemek kaydıyla borçlarının yapılandırılacağını ifade etti. Dinçer, “Ama burada önemli olan defaten ödeyebilmek. Defaten öderseniz sadece anaparayı ödüyorsunuz, faizin tamamı siliniyor. Kredi borcu olan esnaf sanatkarımız varsa ve elinde de bu imkan varsa hiç değilse hiç faiz ödemeden anaparanın tamamını yatırmak kaydıyla faizlerini tamamen sildirebilirler” şeklinde konuştu.

“YAPILANDIRMA ÇIKMASI ÖNEMLİ DEĞİL, ÖNEMLİ OLAN YAPILANDIRDIĞINIZ TAKSİTLERİN ÖDENMESİ. SIKINTI BURADA”

Daha önce de birkaç kez yapılandırma olduğunu anımsatan Dinçer, kendilerinin de teşkilat olarak iki defa yapılandırma talebinde bulunduklarını ve iki kez yapılandırma yapıldığını söyledi. Hala bu yapılandırmanın taksit ödemelerinin devam ettiğini vurgulayan Dinçer, Bakan Tüfenkci’nin iyi niyetle yaklaşarak bir yapılandırma daha çıkardığını kaydetti. Dinçer, “Yapılandırma çıkması önemli değil, önemli olan yapılandırdığınız taksitlerin ödenmesi. Sıkıntı burada. Biz geçmiş dönemde yaptığımız yapılandırmalara bakıyoruz, yapılandırdığımız halde yarısı borcunu ödeyemiyor. İnsanlar biraz zaman kazandığını düşünüyor ama sonuçta bir nakit akışı olmayınca yapılandırma bozulmak zorunda kalıyor.

Dolayısıyla yapılandırma tabi iyi niyetle yapılmış bir karar ama esas etken esnafın ödeme gücünün zayıflaması, iş potansiyelinin düşmesi. O yüzden piyasayı hareketlendirecek kararlar almak gerekiyor” ifadelerini kullandı.

“KALICI TEDBİRLERE İHTİYAÇ VAR. PİYASALARIN HAREKETLENDİRİLMESİ İÇİN ADIMLAR ATILMALI”

“Bu sorun sadece yapılandırmaya çözülmüyor” diyen Dinçer, piyasada iş potansiyelini yükseltecek adımlar atılması, hareket sağlanması, esnafın bazı yükümlülüklerden kurtarılması gerektiğinin altını çizdi. Esnafın, vergiler dahil çok fazla gideri olduğunu, Sosyal Güvenlik primleri çok yüksek olduğu için artık yanında işçi çalıştıramaz duruma geldiğini belirten Dinçer, şöyle devam etti: “Yapılandırma gayet güzel ama kalıcı tedbirlere ihtiyaç var. Esnafı rahatlatacak, önünü açabilecek çalışmaların yapılması gerekiyor. İnsanların alım gücünün yükseltilmesi lazım. Mersin genelinde 18 tane kooperatif var. Kent merkezinde 6 tane kooperatif bulunuyor. Bunların içinde en küçük kooperatifin bile takipli alacak miktarı 300 bin liranın üzerinde. Dolayısıyla sadece Mersin genelinde takipli alacak miktarı milyonların üzerinde. Kooperatifler faizlerden vazgeçiyor, sadece anaparayı almaya razı ama esnaf bunu ödemekte bile zorlanıyor. Çünkü kazanç piyasası çok düşük ve sıkıntılar var. Dolayısıyla esnafımız bu yapılandırmadan yararlansın ama çözüm sadece yapılandırma değil. Yapılandırma, esnafa küçük bir nefes verecek ama kalıcı tedbirler uygulanması gerekiyor. Bu tedbirler alınırsa esnaf biraz rahatlatılmış olur.” (İha)