GİZEM EKİCİ
Kadınların siyasette eşit temsili için mücadele eden (Kadın Adayları Destekleme
Derneği (KA.DER), Türkiye’nin seçim dönemine girdiği yeni süreçte, ülkenin her ilinden daha çok kadın aday ve milletvekili çıkması için yeni kampanyasına start veriyor.
Türkiye’de kadınların seçme seçilme hakkını kazandığı 1934 yılından bu yana yapılan genel seçimlerde aday olan ve meclise giren kadın ve erkek milletvekili dağılımını inceleyen KA.DER’in tespit ettiği sonuçlara göre Türkiye’nin tam 20 ili 100 yıllık Cumhuriyet tarihi boyunca meclise hiç kadın milletvekili göndermedi.
Aralarında, Adıyaman, Ardahan, Artvin, Bayburt, Burdur, Erzincan, Giresun, Gümüşhane, Karabük, Karaman, Kilis, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Sinop ve Yozgat’ın bulunduğu 20 ilin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi’ni de çıkaran KA.DER bu iller özelinde kadınlara tanınmayan temsil hakkının nedenlerine ilişkin veri bazlı yorumlar ve öneriler geliştirdi.
“YOLUN YARISINDA DAHİ DEĞİLİZ”
Kampanyayı Mersin kamuoyuna KA.DER Mersin Şubesi düzenlediği bir buluşma ile anlattı. Şube Başkanı Figen Türkoğlu Kutluay, 2018 seçimlerinden sonra ülke çapında meclise giren kadın milletvekillerinin oranının ise yalnızca yüzde 17,2’de kaldığını anımsattı. “Bu oran siyasette kadın temsili açısından daha yolun yarısında dahi olmadığımız gerçeğini ortaya koyuyor” diyen Kutluay, “KA.DER her seçim döneminde olduğu gibi bir kez daha karar vericileri ve seçmenleri etkilemek üzere kolları sıvıyor.
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması yolundaki en önemli duraklardan birinin siyaset kurumu olduğu bilinciyle hareket eden Kadın Adayları Destekleme Derneği KADER, kadınların toplumsal hayatta da adil imkanlara kavuşmasının siyasette kadın erkek dengesiyle mümkün olduğunu ve bu hedefe ulaşmanın da ancak daha çok kadın milletvekili ile başarılabileceğini savunuyor.
OLMADI TÜRKİYE
Bu nedenle KA.DER hem kamuoyunda hem de siyasi partilerdeki karar vericiler üzerinde baskı kurmak amacıyla yeni bir kampanyasına başladı. Kampanya öncelikle adı geçen illerdeki siyasi parti yöneticilerini ve ardından partilerin genel merkezlerindeki karar vericileri, ardından da seçmenleri hedefliyor.
‘Olmadı’ başlığıyla açık hava medyasına taşınan afiş ve billboardların ilk adımını kadın milletvekili çıkarmayan illere özel olarak hazırlayan KA.DER Genel Merkezi 2 Aralık 2022 Cuma günü yaptığı lansman toplantısıyla Türkiye’ye yayılan tanıtım çalışmalarına da başladı” dedi.
TBMM’DE KADIN TEMSİL ORANI YÜZDE 17.2
KA.DER Genel Merkez Danışma Kurulu üyesi İlksen Sorguç Dinçer de, konuşmasında ilk olarak 1997 yılında kurulan KA.DER 25 yılını tamamladığını anımsattı.
Dinçer, 5 Aralık 1934’te kadınlar seçme ve seçilme hakkını yasal olarak elde edişinden sonra ilk seçimde 1935 TBMM’sinde yüzde 4.6 ile temsil edilirken, 1995 TBMM’sinde kadın temsil oranının yüzde 2.7 olduğunu anımsattı. “Bu sonuç üzerinden harekete geçen kadınlar 1997’de KA.DER’i kurdu” diyen İlksen Sorguç Dinçer, “Süreç sonunda geldiğimiz noktada TBMM’de kadın temsil oranı yüzde 17.2. Yeterli mi? Tabii ki değil. Eşit temsilden çok uzak” dedi.
20 İL CUMHURİYET TARİHİ BOYUNCA KADIN VEKİL ÇIKARAMADI
Dernek genel merkezinin yaptığı araştırmayı da kamuoyuyla paylaşan KA.DER Genel Merkez Danışma Kurulu üyesi İlksen Sorguç Dinçer, “Yaklaşan seçimlerde bu iller çerçevesinde çalışmayı planlamış ve siyasi parti liderleri ile görüşerek çalışmalarımıza başlamıştık. Siyasi parti genel başkanları ile görüşmeler tamamlandı.
KA.DER raporun birinci bölümü özet niteliğinde hazırlanmış olup, ikinci bölümü ise karşılaştırmalı tabloları ve yorumları içermektedir.
Bu konuda çalıştaylar, araştırmalar yapılarak; Cumhuriyet tarihi boyunca hiç kadın vekil çıkarmayan 20 il tespit edilmiştir.
Bunlar; Adıyaman, Ardahan, Artvin, Bayburt, Burdur, Erzincan, Giresun, Gümüşhane, Karabük, Karaman, Kilis, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Sinop ve Yozgat’tır.
KA.DER; ADAY ADAYI KADINLAR İÇİN SİYASET OKULU AÇTI
KA.DER her seçim öncesi yaptığı gibi, aday adayı kadınlara yönelik Şirin Tekeli siyaset okulunu açıyor. Bu yıl ki uygulama Adana’da gerçekleşecek. Ocak ayında Adana’da açılacak olan Şirin Tekeli Siyaset okuluna, bu 20 ilden aday adayı olan kadınlar katılabilecek.
Şubat ayında Mersin’de açılacak olan Şirin Tekeli Siyaset okuluna Adana ve Mersin’den aday adayı olan kadınlar katılabilecek. Buradan bu müjdeyi de vereyim. Eşit temsil için mücadeleye devam!” diye konuştu.